بزرگداشت شیخ اجلُ سعدی علیه الرإحمه

 حضور مقام معظم رهبری بر مزار سعدی

خداوند گار سخن فارسی، شیخ مصلح ، مشرف الدّین در حوالی سال 606 هجری،در خانواده ای مذهبی در شهر شیراز چشم به جهان گشود.او ابتدا آموزش های اولیه را در شهر خود دید و سپس برای تکمیل تحصیلات خود به بغداد رفت.پس از سی و پنج  سال  سفر در بلاد عربی دوباره به شهر خود بازگشت و  سال های پایان عمرش را در شیراز گذراند و سر انجام در سال 690 هجری وفات یافت. گلستان  را در سال 656 هجری در پایان مسافرت های طولانی و پس از کسب تجربیات فراوان فراهم آورد تا هم نقشی از خود به جای گذارد و هم خلق را نصیحتی کند.

              مراد ما نصیحت بود و گفتیم                     حوالت با خدا کردیم و رفتیم

بوستان یا «سعدی نامه» که در واقع اولّین اثر مدوّن اوست و کار سرودن آن به سال 655 تمام شد ه است، یکی از شاهکار های بی رقیب شعر فارسی است.و موضوع آن اخلاق  و تربیت، سیاست و اجتماعیات است و در ده باب: عدل، احسان،عشق،تواضع،رضا، ذکر،تربیّت، شکر،توبه، مناجات و ختم کتاب است.

  سایر آثار عبارتند از: قصاید عربی ، قصاید فارسی، مراثی، ملمعّات و مثلثّات و ترجیعات، غزلیّات، مجالس پنج گانه، نصیحه الملوک و صاحبیّه.

مجموعه ی این آثار کلیّات سعدی نامیده  می شود که ابتدا خود شیخ و بعد هم چند سال پس از وفات او شخصی به نام « ابو بکر بیستون» آن را مدّون کرده و بار ها به چاپ رسیده است.

دنیای شعر و فکر سعدی

« کلیّات سعدی عرصه ی رنگا رنگی است که در آن، همه ی قالب های شعری و چشم گیر ترین اسلوب های نویسندگی، همه ی مضمون های اخلاقی و اندرزی، عاشقی و پارسایی، اجتماعی، تربیتی و حکمی، سیاسی و رعیّت پیشگی و ... دیده می شود و هرکس با هر سنّ و ذوق  و سلیقه ای از سیر در این گلگشت پر صفا ی هنر و اندیشه ی فارسی، سیراب  و دست پر و خشنود     باز می گردد.

   در کلیات سعدی  همه چیز در جای خود قرار دارد. اگر دنیای واقعی و ملموس آدمیان را با همه ی شیرینی ها و تلخی هایش در گلستان می بینیم، در کنار آن دنیا ی  پاک و خواستنی و سراسر آرمانی بوستان هم هست که همگان یک سره در آن به مراد می رسند. دنیای زهد و موعظه  های پارسامنشانه را در قصاید و آشکار ترین رموز عاشقی و معیار های زیبا پسندانه را در فضای سر شار از عاطفه  و احساس غزلیّاتش می بینیم. در کلیّات سعدی اوج و ابتذال دنیای آدمیان هر یک در جایگاه خویش انعکاس یافته است.

بس بگردید و بگردد روزگار                                                   دل به دنیا در نبندد هوشیار

ای که دستت می رسد کاری بکن                                           پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار

این که در شهنامه ها آورده اند                                                    رستم و رویینه تن اسفندیار

تا بداند این خداوندان ملک                                                  کز بسی خلق است دنیا یادگار

نام نیکو گر بماند ز آدمی                                                           به کزو ماند سرای زر نگار

سال دیگر را که می داند حیات  ؟                                             یا کجا رفت آن که با ما بود یار؟

صورت زیبای ظاهر هیچ نیست                                               ای برادر سیرت زیبا بیار» 1

 

1-     تاریخ ادبیّات ایران و جهان 1 – ص 172

انجمن ادبی  گروه زبان  و ادبیّات فارسی مجتمع های آموزشی  و پرورشی امام خمینی (ره) و حضرت زینب (س)