آثار و نویسندگان آنها در کتاب تاریخ ادبیات 1

آثار و نویسندگان آنها در کتاب تاریخ ادبیات 1 دوم دبیرستان:


http://s4.picofile.com/file/7731637197/nevisandegan.doc.html


جزوه ی آموزشی دستور زبان فارسی اول دبیرستان

جزوه ی آموزشی دستور زبان فارسی اول دبیرستان

کاری از گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی مجتمع شهید چمران بیروت

تهیه و تدوین: جاوید قربانی

http://s3.picofile.com/file/7683590856/dastur_2_.pdf.html


می ترواد مهتاب

قد و بررسی شعر " می ترواد مهتاب" ادبیات فارسی پیش دانشگاهی عمومی

نگارنده : جاوید قربانی    دبیر دبیرستانهای شهید چمران بیروت

 

می ترواد مهتاب

می درخشد شب تاب

نیست یک دم شکند خواب به چشم کس و لیک

غم این خفته­ی چند

خواب در چشم ترم می شکند

تحولات دوگانه ی بزرگی که نیما در عرصه­ی شعر فارسی ایجا

ادامه مطلب ...

ناگفته های متمم اسم

 متمّم اسم

     متمّم اسم،گروه اسمی است که به کمک حرف اضافه، همراه اسم می آید و توضیحی به آن می افزاید. 

     همان طور که بعضی از فعل ها به حرف اضافه ی اختصاصی و متمّم اجباری ( متمم فعل ) نیاز دارند، بعضی از اسم ها نیز به حرف اضافه ی نیاز دارند که واژه ی بعد از آن ها را « متمّم اسم » می گویند.نظیر:

علاقه -- به                ترس --- از            مصاحبه --- با            تحقیق --- در باره ی      نیاز --- به          نفرت --- از            آشنایی --- با       شورش --- بر  مراجعه --- به               شکایت --- از         دشمنی --- با         بحث --- در باره ی

اشاره --- به     چهار نفر --- از        جنگ --- با              اصرار --- بر            مهارت --- در            تسلط --- بر

 فرمول متمّم اسم:

اسم + حرف اضافه ی اختصاصی+ متمّم اسم

نمونه:       ترس        از         دشمن،  ننگ است.   

                  اسم    حرف اضافه   متمّم اسم

                         (هسته)   اختصاصی     (وابسته)     

تذکر: به جای حرف اضافه ی اختصاصی ، با رعایت اختصار، « ح ا ا » می نویسیم.           

    خبر نگاران مصاحبه      با        مردم      را دوست دارند.   

                اسم(هسته)  ح- ا- ا   متمّم اسم( وابسته )           

آشنایی         با          او     به دوران کودکی ام بر می گردد.

اسم (هسته)  ح- ا- ا  متمّم اسم ( وابسته )

بحث           در باره ی         آن        فایده ای ندارد.

اسم (هسته)  ح ا ا          متمّم اسم ( وابسته )

توجّه: فرمول « اسم+ حرف اضافه ی اختصاصی + متمّم اسم » مجموعاً یک گروه اسمی است که در جمله، با هم نقش می پذیرد.

مثال: نیاز   به   تعلیم   را نمی شود انکار کرد.

       هسته      متمّم اسم

        گروه اسمی: مجموعاً مفعول

توجّه: گاهی فرمول « اسم ( هسته )+ حرف اضافه ی اختصاصی + متمّم اسم »در جمله به هم می ریزد؛ یعنی میان اسم و متمّم آن فاصله می افتد،که نباید دچار اشتباه شویم. مثال:

خبر نگار   با       مردم        مصاحبه   می کند.در حقیقت: مصاحبه با مردم   ح ا- ا  متمّم اسم   هسته

او   از         دشمن       ترس     دارد. --- در اصل: ترس از دشمن

    ح ا ا  متمّم اسم  هسته

این مسئله با روش های تحقیقی که در دسترس علمای روان شناسی است، قابل تحقیق و اندازه گیری است.( متمّم اندازه گیری ) : اندازه گیری با ..............

توجّه: بخشی از اسم هایی که متمّم می گیرند، با ممیّز می آیند. در این حالت، متمّم همیشه جمع و حرف اضافه ی آن ها « از » است. مثال:                                                                        

چهارنفر از رفقا                                    پنج اصله از درخت ها

دو سه فروند از کشتی ها                       شش قبضه از تفنگ ها

-    پاره ای دیگر از اسم های بدون ممیّز هم متمّم می گیرند. این متمّم نیز نشانه ی جمع دارد و این گروه نیز با حرف اضافه ی  « از » می آیند؛ مثال:

عدّه ای از  -  بعضی از بسیاری از -  مقداری از کسی از بخشی رقمی از -  قدری از...

-    در بعضی از گروه های اسمی همراه با عدد کسری، وجود متمّم اسم اجباری است؛ امّا در صورت حذف حرف اضافه ی اختیاری به جای آن، نقش نمای اضافه می آید و متمّم به شکل مضاف الیه اسم پیش از خود ظاهر می شود؛ مثال:

یک چهارم از باغچه را بیل زدم= یک چهارم باغچه را بیل زدم.

دو سوم از کارها تمام شد= دو سوم کارها تمام شد.

-    گاهی حرف اضافه به نقش نمای اضافه تبدیل می شود؛ مثال:

از مصاحبت با شما بهره بردم.= از مصاحبت شما بهره بردم.

احترام به پدر و مادر واجب است.= احترام پدر و مادر واجب است.

-    گاهی متمّم اسم می تواند متمّم داشته باشد که به آن « متمّم متمّم » می گویند؛ مثال:

از   آشنایی     با      شما خوشحال شدیم.

  متمّم اسم           متمّم متمّم   

انتقاد از  دیگران  نباید با   توهین       به   آن ها   همراه باشد.

                                   متمّم اسم      متمّم متمّم

                                  ( همراه )

روش تشخیص متمّم اسم از سایر متمّم ها:

-    با توجّه به آنچه گذشت، تنها برخی از اسم ها همراه متمّم به کار می روند. این دسته از اسم ها دارای حرف اضافه ی اختصاصی هستند؛ یعنی متمّم آن ها همیشه به دنبال حرف اضافه ی خاصی می آید؛ مثلاً همیشه می گوییم: آشنایی با کسی یا چیزی و هیچ گاه نمی گوییم، آشنایی از یا در یا بر کسی یا چیزی.

. گزارش کوتاهی از این مسابقه به دست ما رسیده است.

. بحث  در باره ی این طرح به پایان رسید.

-    متمّم اسم همراه هسته، یک گروه اسمی است و به عنوان یک واحد یک پارچه در نظر گرفته می شود؛ بنا براین همیشه     می توان جمله ای جست و جو کرد که در آن متمّم اسم و هسته  درجایگاه مفعول قرار داشته و نقش نمای « را » پس از آن ها آمده باشد؛مثال:

-    مراجعه به این کتاب ها را به شما توصیه می کنیم.

   گروه اسمی( مفعول)

-    گزارش کوتاهی از این مسابقه را با هم می بینیم.

گروه اسمی (مفعول)

   نمونه سوال از مبحث متمّم اسم:

-    در کدام گزینه متمّم اسم وجود دارد؟

1)   گاهی از نهاد آدمی فریادی بر می آید که به گوش جان       می رسد.

2)   از مجموع آثار فکر و عمل بشر می توان دانست که پسندیده ی خاطر او چیست.

3)   آغاز تاریخ تمدّن انسان از روزی است که تفکر فلسفی جانشین قدرت مادّی گردد.

4)   بریدن از علایق زیان بخش و رهیدن از چنگال لذّات فریبنده آسان نیست.

مدیریت مدارس جمهوری اسلامی ایران در سوریه، لبنان و اردن

               رحیم آزاده سر گروه زبان و ادبیّات فارسی

انواع بیان انتقادی: طنزُهجوُهزل

انواع بیان انتقادی: طنز، هجو، هزل

اندر مه روزه گل می خندد                          گویی که به طنز بر جهان می خندد

می روشن و نوبهار و مردم هشیار                  گل را عجب آمده ست از آن می خندند

                                                                                « کمال اسماعیل »

طنز پردازی

             یکی از ویژگی های قوم ایرانی، شوخ طبعی و طنز پردازی است. اگر ملّت ایران را « رند » قلمداد کنیم، البّته بر خطا نرفته ایم. بیهوده نیست که حافظ ، نماد و نمونه ی اعلای فرهنگ ایرانی به شمار می رود. در واقع حافظ عصاره ی فرهنگ ملّت ایران است به عبارت دیگر « فرهنگی » است که در صورت یک فرد متجلّی شده است.در باره ی رندی و طنز حافظ بسیار گفته و نوشته اند که در این جا نیاز ی به تکرار نیست؛ امّا این نکته کم تر بیان شده که حافظ مظهر« طنز » و        « رندی » ایرانی است.

      حافظ به خود نپوشید این خرقه ی می آلود               ای شیخ پاک دامن معذور دار ما را  

          علاوه بر حافظ ، سوزنی سمر قندی، بسحق اطعمه ی شیرازی، سعدی، عبید زاکانی، دهخدا، سیف فرغانی، ایرج میرزا، نسیم شمال، میرزاده ی عشقی، نیما یوشیج، اخوان ثالث و... سرامدان طنز سرایی هستند.

       طنز در لغت  به ویژه در فرهنگ  دکتر محمد معین ، بیشتر به معنای مسخره کردن، طعنه زدن، و ناز کرشمه نیز به کار رفته است. طنز در اصطلاح، نوعی نقد با بیان غیر متعارف و خنده آور است و صرفاً برای خنده و شوخی ساخته نمی شود بلکه هدف آن اصلاح نا به سامانی ها و زشتی های جامعه است.

      اساس همه ی طنز ها بر هم زدن عادت هاست. به شیوه های مختلف از جمله: ضرب المثل ها، بزرگ نمایی و اغراق در توصیف چهره ها و حالات و خصایص انسانی،کشدار کردن موضوع، جا به جا کردن وقایع و حوادث، نقیضه پردازی یا تقلید از آثار ادبی دیگران، غلط های املایی و... می توان طنز ساخت.

       در جلد دوم کتاب « از صبا تا نیما » نوشته ی « یحیی آرین پور »، صفحه ی 36، انتشارات زوّار، چاپ چهارم، 1367 در ارتباط داشتن معنای اصطلاحی با معنی لغوی آن چنین آمده است:

« آن نوع ادبی که در السنه ی غربی satire نامیده می شود و در فارسی طنز اصطلاح شده ، عبارت از روش ویژه ای در نویسندگی است که ضمن دادن تصویر هجو آمیزی از جهات زشت و منفی و ناجور زندگی، معایب و مفاسد جامعه و حقایق تلخ اجتماعی را به صورتی اغراق آمیز یعنی زشت تر و بد ترکیب تر از آن چه هست نمایش می دهد تا صفات و مشخّصات آن ها روشن تر و نمایان تر جلوه کند و تضادّ عمیق وضع موجود با اندیشه ی یک زندگی عالی و معمول آشکار گردد. بدین ترتیب، مبنای طنز برشوخی و خنده است؛ امّا این خنده ، خنده ی شوخی و شادمانی نیست. خنده ای است تلخ و جدّی و دردناک و همراه با سر زنش و سر کوفت و کمابیش زننده و نیشدار که با ایجاد ترس و بیم، خطاکاران را به خطای خود متوجّه می سازد و معایب و نواقصی را که در حیات اجتماعی پدید آمده است بر طرف می کند.»

 هجو  و هزل

        هجو: بیان عیب و زشتی کسی به منظور تخریب شخصیّت اوست که مخاطب شاعر یا نویسنده قرار گرفته است. زبان هجو اغلب تند و قبیح و نمونه های بر جسته ی آن را در اشعار سوزنی سمرقندی( قرن ششم )انوری، یغمای جندقی ( قرن سیزدهم ) و قاآنی شیرازی می توان دید.

      هزل: لطیفه های مربوط به رکیک که صرفاً جنبه ی التذاذی و سر گرم کنندگی دارد. البتّه گاهی تفکیک طنز و هزل از هم بسیار دشوار است؛ امّا در هر حال، به تقریب می توان گفت: زبان طنز اغلب متین و عفیف است؛ مثل طنز های فردوسی و عطار و حافظ و دهخدا . ایراج میرزا و عبید زاکانی  استثناست.سنایی و مولوی البتّه برای مقاصد عرفانی هزل های رکیک می سرایند و از آن ها نتایج اخلاقی و عرفانی می گیرند.

    زبان هزل ، بیش تر مستهجن و تحریک کننده است و در همه جا نمی توان آن را باز گو کرد. مثل هزل های انوری، سعدی و قاآنی در کتاب پریشان به تقلید از گلستان  نوشته شده است. در شعر و نثر معاصر در کلام کسانی چون فروغ فرخ زاد  ، نصرت رحمانی  و صادق هدایت و صادق چوبک رگه هایی از هزل و رکیک سرایی موجود است؛ امّا حرمت کلام و کلمه در نزد معاصران اغلب محفوظ است.

چکیده ی تفاوت های هجو و هزل و طنز (بر گرفته از کتاب گاج ادبیّات پیش دانشگاهی  ):

-         هزل و تا حدودی هجو  = غالباً با رکاکت لفظ، دشنام و عدم رعایت عفت کلام تواٌم است.

-         هدف هزل و هجو = ایجاد خنده و مسخره کردن است.

-         هدف طنز = تنها خنداندن نیست، بلکه نیشخد است.

-         نیشخند طنز = غالباً کنایه آمیز و توام با خشم و قهری است که با نوعی شرم و خویشتن داری همراه است.

-         هجو و هزل = صریح است / طنز در پرده و پوشیده .

-         هجو وهزل = قبیح است / طنز متین.

-         طنز = گرچه خنده آور است؛ امّا عبرت آموز و نا روا ستیز می باشد.

-         بنای طنز = بر شوخی و خنده است؛ امّا خنده ی شوخی و شادمانی نیست؛ بلکه خنده ای تلخ، جدّی و درد ناک و همراه با سرزنش و کم وبیش زننده و نیش دار.

-         طنز = نوعی تنبیه اجتماعی است و هدف آن اصلاح و تزکیه است نه ذمّ و مردم آزاری.

-         طنز = با ایجاد ترس و بیم، خطاکاران را به خطای خود متوجّه می سازد و معایب و نواقص آن ها را بر طرف می کند.

-         خنده ی طنز = خنده ی علاقه و دل سوزی است. ناراحت می کند؛ امّا ممنون می سازد و کسانی را که معروض آن هستند به اندیشه و تفکّر وا می دارد.

-         طنز = در مقام مقایسه مثل کارد جراحی است نه چاقوی آدم کشی، زیرا با همه ی تیزی و برندگی اش نه تنها کشنده نیست، که موجب باز گشت تندرستی به بدن است.

       « حیف عمر گل آقایی که صرف تعلیم این زبان بسته ( شاغلام )کردیم. تلمیذ بی ارادت که شیخ اجل می فرماید؛ عاشق بی زر است، یکیش همین شاغلام ماست. زمین شوره ی ذهن و مشاعرش سنبل بر نمی آورد و ما بی خود و بی جهت، تخم عمل و امل در آن ضایع گردانیدیم، حیف ...»1

1)     دو کلمه حرف حساب، اطلاعات 22/10/77

فعل مرکب

شناخت فعل مرکب خانم زینلیان-چهار محال بختیاری بروجن

شناخت فعل مرکب خانم زینلیان-چهار محال بختیاری بروجن

          مقدمه:

از آنجایی که یکی از موضوعات مهم کتاب‌های زبان‌فارسی متوسطه بحث فعل ساده ومرکب می‌باشد وتاکنون نیز روش‌هایی برای تشخیص آن ارائه شده است اما هم چنان این موضوع با اشکالات خاص خود برای دانش‌آموزان و دبیران متوسطه باقی مانده است‌، دراین مقاله به روش‌هایی اشاره شده است که تا اندازه‌ی توانسته‌است تشخیص آن را ساده‌تر نماید هر چند که در این باره نظریات مختلفی نیز از طرف مؤلفان محترم وزبان شناسان ارائه گردیده است اما شیوه‌های ارائه شده در این مقاله تشخیص ساختار ساده و مرکب بودن فعل را آسانتر نموده است‌.

راه‌های تشخیص فعل ساده از مرکب

در کتاب‌های زبان فارسی راه‌های تشخیص فعل ساده از مرکب را شامل گسترش پذیری و گرفتن نقش نحوی مطرح کرده‌اند، اما در کنار این دو راه، راه‌های دیگری نیز برای تشخیص آن‌ها وجود دارد‌:

معیار معنایی

با توجه به این معیار ابتدا به فعل جمله دقّت می‌کنیم‌. اگر درمعنای اصلی خود به کار رفته شده باشد ساده و اگر در غیر از معنی اصلی خود به کار رفته باشد، مرکب گویند‌.

مانند:

آب دریا به طرف ساحل پیش آمد‌. ( ساده )

دیروز حادثه‌ای برای من پیش آمد‌. ( مرکب)

درجمله‌ی اول فعل «آمدن » درمعنای اصلی خود به کار رفته، پس ساده است، و بهتر است که بین «پیش» و آمد، فاصله‌ی میان کلمه‌ای رعایت شود‌. اما در مثال دوم فعل «آمدن » در معنای اصلی خود به کار نرفته و معنی جدیدی با جزء  غیر صرفی به خود گرفته، از این رو مرکب است و بهتر می‌نماید که فاصله میان کلمه‌ای بین دو جزءآن از بین برود‌‌.

معیار جانشینی

با این معیار اگر بتوانیم به جای جزء غیر صرفی فعل، واژه‌ی دیگری در همان حوزه‌ی معنایی بگذاریم و معنی ومفهوم جمله تغییر نکند، فعل ساده ،اما اگر نتوانیم در همان حوزه‌ی معنایی واژه‌ای جایگزین جزء غیر صرفی کنیم، فعل مرکب می‌باشد‌.

مانند:

آب دریا به طرف ساحل پیش آمد‌. ( ساده )

دیروز حادثه‌ای برای من پیش آمد‌. ( مرکب)

در مثال اول می‌توانیم به جای جزء غیر صرفی یعنی «پیش» واژه‌ی دیگری چون «بالا» و « جلو» بگذاریم، ضمن این که در معنای جمله نیز تغییری رخ نخواهد داد‌. اما در مثال دوم به جای جزء غیر صرفی، نمی‌توان واژه‌ی دیگری قرار داد که با فعل« آمدن » معنی رخداد و حادثه را بدهد‌. بنابراین فعل جمله‌ی دوم مرکب است‌.

معیار آوایی

با این معیار نیز می‌توان مرز بیان فعل ساده و مرکب را مشخص نمود  و آن دقّت در جای مکث بین جزء غیر صرفی فعل با فعل می‌باشد‌. بدین معنی که اگر ضمن خواندن جمله یک مکث بالقوه بین جزء غیر صرفی با فعل داشته باشیم، فعل ساده و اگر نداشته باشیم فعل مرکب است ‌.

من او را سال‌ها دوست داشتم‌.( مرکب) من دراین روستا دوست داشتم‌. ( ساده ) درجمله‌ی اول مکث و درنگی میان « دوست و داشتم » صورت نمی‌گیرد، پس فعل مرکب است اما در مثال دوم بالقوه مکثی خفیف میان « دوست و داشتم » دارد، بنابراین فعل ساده می‌باشد‌. مانند‌: ( عزّتی پرو،1381، 95)

مفعول پذیری

یکی دیگر از راه‌های تشخیص فعل ساده از مرکب، حضور مفعول در جمله است‌. البته این روش مخصوص جملات غیر اسنادی است، چرا که جملات اسنادی چهار جزویی لزوماً دارای مفعول هستند، ضمن این که فعلشان معمولاً ساده می‌باشد‌.مثال :

من او را دوست دارم‌.( مرکب)                   من در این شهر دوست دارم ‌. ( ساده)

جمله‌ی اول دارای مفعول می‌باشد، پس جزء غیر صرفی جزء فعل مرکب است ، اما جمله دوم، دارای مفعول نیست وجزء غیر صرفی، مفعول جمله به حساب می‌آید‌.

روش‌های مذکور برای تشخیص افعال، غیر از افعال ربطی و غیر اسنادی قابل توجه است‌.

چرا که افعال ربطی معمولاً به شکل ساده یا نهایتاً به شکل پیشوندی به کار می‌روند و یا گونه‌ای دیگر از کاربردشان به صورت افعال کمکی است که دراین صورت دیگر فعل ربطی به حساب نمی‌آید‌.

روش تشخیص افعال اسنادی به گونه‌ای دیگر غیر از افعال معمولی و عادی زبان است‌. افعال اسنادی که گاه اسنادی وگاه غیر اسنادی هستند، عبارتند از:

«کردن – نمودن – ساختن – گرداندن » ؛ زمانی که بتوان افعال این گروه را جایگزین یکی دیگر از افعال این گروه نمود فعل ساده خواهد بود وجمله‌ی اسنادی چهار جزیی است‌‌. مانند : من را از این مسأله آگاه کردم ‌. ( نمودم، ساختم، گرداندم‌.)

اما اگر نتوان همه‌ی افعال هم گروهشان را جایگزینشان سازیم، دیگر جمله اسنادی نیست ‌. مانند: من روی شاهنامه تحقیق کردم‌. انجام کاری است و جمله سه جزیی مفعولی می‌باشد‌.

مثال دیگر: من او را آگاه ساختم ‌.( نمودم، کردم و گرداندم ‌.)

جمله چهار جزیی  مفعولی – مسندی است و فعل ساختم ساده می‌باشد‌. اما اگر بگوییم : من خانه‌ای را ساختم ( بنا کردن) جمله سه جزیی مفعولی است‌.

چون مصدر « کردن » از پرکاربردترین مصدرهای زبان فارسی است و این فعل به صورت‌های مختلف به کار می‌رود، راه‌های تشخیص ساده از مرکب بودنش جداگانه ذکر می‌شود‌.

1- اگر بتوان هم گروه‌هایش را جانشین آن سازیم، این فعل ساده و جمله چهار جزیی مفعولی – مسندی می‌باشد‌.

2- اگر به معنای « انجام کار» باشد، دیگر فعل اسنادی نیست وجمله‌ی سه جزیی مفعولی می‌سازد؛ همان طور که مثالش قبلاً ذکر شد‌.

3- اگر این فعل نه اسنادی باشد ونه به معنای « انجام کار » ، به شرط آن که مفعول در جمله حاضر باشد « مرکب » است‌. مانند:

من داستان‌های شاهنامه را مطالعه کردم‌. ( مرکب )

من روی بخشی از شاهنامه تحقیق کردم‌. (ساده )

افعال اسنادی دیگری چون « یافتن، پنداشتن، دیدن ، گفتن و ... » نیز گاه اسنادی وگاه غیر اسنادی هستند‌. راه تشخیص اسنادی و غیر اسنادی بودنشان به این صورت است که اگر بتوانیم جمله را تبدیل به یک جمله‌ی سه جزیی مسندی کنیم، این افعال اسنادی و جملات چهار جزیی را می‌سازند اما اگر نتوانیم فعل غیر اسنادی می‌باشد‌.

مثال : « من او را عاقل دیدم ‌.» که می‌توان گفت: « او عاقل است‌.» جمله چهار جزیی و اسنادی می‌باشد‌. اما اگر بگوییم‌:« من ستارگان را در آسمان دیدم‌‌.»

جمله دیگر اسنادی نیست زیرا نمی‌توان گفت : « ستارگان آسمان است‌.»

پس فعل جمله‌ی مذکور غیر اسنادی و سه جزیی مفعولی می‌باشد‌.

نکته‌ی دیگر که درباب اجزای اصلی جمله با توجه به فعل به نظر می‌آید‌. این است که اولاً ملاک  تشخیص اجزای جمله « فعل » می‌باشد‌. فقط دقّت و توّجه به فعل می‌تواند بسیاری از سؤالات ما را در باب جمله‌، اجزای جمله و نقش‌های واژه‌ها در جمله مشخص سازد؛ چرا که ملاک ثابتی برای ساخت فعل و حضورش در جمله وجود ندارد‌. پس باید موقعیت فعلی «فعل » را در جمله سنجید‌. مثلاً افعال ناگذر، گذرا به مسند، گذرا به متمم، گذرا به مفعول، هر گاه با علامت سببی‌ساز، متعدی گردند به ترتیب به یک جزء دیگر نیاز پیدا خواهندکرد‌. مثلاً اگردو جزیی‌اند سه جزیی و اگر سه جزیی‌اند چهار جزیی می‌شوند‌.

نکته دیگری که در مورد فعل ، ضروری به نظر می رسد‌. این که افعال دو وجهی را نباید با فعلی که در موقعیت‌های مختلف تغییر معنا می دهد یکی گرفت؛ چرا که افعال دو وجهی دارای یک معنی در همه‌ی کاربردهایشان هستند و همیشه یک واژه‌اند‌. اما افعال دیگری مانند:«گرفتن، بریدن و ... » با تغییر معنای خود، یک واژه‌ی دیگر با معنی دیگر می‌شوند‌. ( وحیدیان کامیار، 1381، 49)

با توجه به این که یکی از مباحث مهم کتا‌ب های زبان فارسی دوره متوسطه بحث فعل مرکب است و هنوز هم بسیاری ازدستور نویسان، نتوانسته‌اند به خوبی از عهده‌ی حل آن برآیند، روش‌های مذکور تا اندازه‌ای می‌تواند ساختمان بسیاری از افعال زبان را مشخص نماید: هر چند که درباره‌ی فعل مرکب نظریات بسیار متنوعی وجود دارد و بسیاری از دستور نویسان و زبان شناسان ایرانی و اروپایی در باب آن، سخن‌ها گفته‌اند، اما نظر واحد و متقنی در باب فعل مرکب در دست نیست‌. برخی کثرت فعل مرکب را در زبان بنابر گسترش داشته‌ی زبان، بیش‌تر از افعال ساده می‌دانند(خانلری – باطنی)  و برخی دیگر می‌گویند تعداد افعال مرکب زبان زیاد نیست واکثر افعال زبان ساده‌اند‌.(وحیدیان – فرشیدور)

نتیجه‌گیری‌:

با توجه به مطالب گفته شده باید برای تشخیص ساختار فعل به نکات زیر توجه نمود‌.

1- نوع فعل را بشناسیم‌.

2- هر فعل را با روش‌ خاص خود ساختارش را مشخص نماییم‌.

3- همه‌ی روش‌های تشخیص  فعل برای همه‌ی افعال زبان مناسب نیستند‌.

4- شناخت نوع فعل واجزای جمله‌.

5- مهارت در انتخاب روش مناسب برای تعیین ساختار فعل مورد نظر‌ در جمله‌.

منابع و مأخذ‌:

 1- عزّتی پرور، احمد؛ راهنمای زبان فارسی، شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران ، تهران ، 1381

2- وحیدیان کامیار ،دستور زبان فارسی ، انتشارات سمت، تهران ، چاپ اول ، 1379‌.

3- کتاب‌های زبان فارسی متوسطه

شیوه ی تحقیق

 

 

جمهوری اسلامی ایران
وزارت آمــوزش و پـــرورش

مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور

مدیریت مدارس جمهوری اسلامی ایران در سوریه، لبنان و اردن

موضوع:

پژوهش نویسی

نگارش:

رحیم آزاده

سال تحصیلی 91-90

جمهوری اسلامی ایران
وزارت آمــوزش و پـــرورش

مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور

مدیریت مدارس جمهوری اسلامی ایران در سوریه، لبنان و اردن

موضوع:

پژوهش نویسی

(مجموعه ای جزوه در تقویت مهارت نگارش  و پژوهش نویسی)

نگارش:

رحیم آزاده

سال تحصیلی 91-90

بسم الله الرّحمن الرّحیم

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                          صفحه

کلیات تحقیق                                                                                                      1

مقدمه                                                                                                              2

اهمیّت موضوع                                                                                                   3

روش تحقیق                                                                                                     3

پیشینه ی تحقیق                                                                                              3     

فصل اوّل:                                                                                                       4

اهداف کلّی پژوهش                                                                                          5

اهداف جزیی پژوهش                                                                                       5

تعریف پژوهش                                                                                               6                          

ملاک هاب انتخاب عنوان پژوهش                                                                        6     

شیوه های پژوهش یا تحقیق                                                                              7

ویژگی های یک مقاله ی خوب                                                                          10  

فصل دوم:                                                                                                     11

انواع مقاله از نظر محتوا  و شیوه ی نگارش                                                             12

مراحل تهیّه ی یک کار پژوهشی                                                                         12    

قسمت های تشکیل دهنده ی یک کار پژوهشی                                                       14

چگونه مقدمه بنویسیم؟                                                                                    15

پا نوشته ها یا ارجاعات                                                                                    15

فهرست منابع  و مآخذ                                                                                   16   

 فهرست مطالب معمولاً در آخرین قسمت پژوهش آماده می شود. ولی از نظر ترتیب ششمین قسمت پژوهش است. برای تهیّه ی فهرست مطالب بعد از پایان یافتن پژوهش و تایپ و شماره گذاری صفحات، فهرست مطالب آماده می شود.

 

 

 

کلیات تحقیق

مقدمه

         در این قسمت نویسنده با انتخاب بهترین کلمات به عنوان حسن مطلع ، نوشته ی خود را آغاز می کند ولازم است حد اکثر مطالب در حدود ده سطر بیاورد.موضوع و هدف از نگارش مقاله در این قسمت آورده می شود. مثلاً:

            پژوهش یکی از مهم ترین راه های  نگارشی است که به شکل های مختلف از جمله مقاله و ...  مورد استفاده ی اهل فن است.هر روز وقتی روزنامه یا سایتی را باز می کنیم، یا مجله ای را می خوانیم با هزاران کار پژوهشی  روبه رو می شویم.بیش تر درس های کتاب های درسی ما نیز در قالب یک مقاله نوشته شده اند.

   

اهمیّت موضوع:

    امروزه رتبه ی علمی دانشگاه ها را بیشتر بر مبنای کار های پژوهشی ارائه شده و به ثبت رسیده از طرف اساتید و دانشجویان آن دانشگاه تعیین می کنند. بنا بر این در دنیای امروز پژوهش اهمیّتی خاص دارد. پیشرفت علوم و تکنولوژی در دوره ی رواج رایانه، اینترنت و شکل گیری سایت ها و وبلاگ ها اهمیّت کار های پژوهشی را بیش تر کرده است.............

روش تحقیق:

         اهل فن برای اجرای تحقیق روش ها و فنون مختلف ارائه نموده اند؛ امّا در این تحقیق سعی شده بیش تر از شیوه ی مطالعه و کتابخانه ای استفاده شود. جمع آوری مطالب از کتاب های درسی، فرهنگ لغت ها و تجربیات شخصی خودم در تدریس این مباحث استفاده شده است. ...

پیشینه ی تحقیق:

          در این قسمت لازم است نویسنده چگونگی جمع آوری مطالب به هر شیوه ای که بوده است (  مصاحبه، مشاهده، مطالعه و...) متذکر شود. واهمیت موضوع و هدف از نگارش مقاله در این قسمت آورده می شود. مثال:

          با توجّه به کلیّت موضوع و سابقه ی  تاریخی و بلکه قبل از تاریخ  در امر پژوهش، می توان گفت هزاران کتاب، مقاله، گزارش  در این خصوص به ثبت رسیده است ؛امّا ضرورت  و حساسیت موضوع و پراکندگی شیوه ی کار در این باب ما را بر آن داشت تا با استناد به نکات ارزنده ی علمی  و متقنی که در کتاب های علمی دانشگاهی  و کتب درسی مدارس آمده و با توجه به تجربیات خودم در برخورد با  کارهای پژوهشی متعدد و ایراداتی که در این خصوص به چشم می خورد ، نکاتی هر چند مختصر جهت استفاده ی  همکاران و دانش آموزان و آسان سازی شیوه ی کار آنان  بنویسیم. ... 

فصل اوّل

اهداف کلّی پژوهش

1-    آشنایی با اصول و روش های کلّی تحقیق و پژوهش.

2-    آشنایی با تعاریف و اصطلاحات و نحوه ی استفاده از امکانات (= کتا بخانه ای یا میدانی )

اهداف جزییپژوهش

1-    توانایی دست یابی به مراجع و مآخذ و نحوه ی استفاده از آن ها.

2-    توانایی انجام مراحل تحقیق در باره ی مو ضوعات تعیین شده.

3-    توانایی انجام مصاحبه در باره ی موضوعات مختلف.

4-    توانایی استفاده از برگه در تحقیق.( فیش برداری )

5-     فهرست شناسی و چگو نگی ذکر منابع و مآخذ در پایان کار.

6-      بیان ویژگی های یک مقاله ی خوب.

7-    مراحل تهیّه ی یک کار پژوهشی.

8-    قسمت های تشکیل دهنده ی یک کار پژوهشی یا مقاله.

تعریف پژوهش

الف) پژوهش در لغت: اسم مصدر از مصدر پژوهیدن:

1- جستجو،بازجویی،بازجست،رسیدگی،تفحص،تحقیق ، مطالعه  

 2 - بررسی های علمی                            3- باز پرسی

  4- خبر چینی و جاسوسی                    5- تیمار داری و احوالپرسی

ب) پژوهش در اصطلاح  عبارت است از کشف و دریافت آن چه بر دیگران مجهول است و نیز گشودن و گستردن و روشن تر ساختن آنچه به اجمال بر دیگران معلوم است.

ملاک های انتخاب عنوان پژوهش

عنوان پژوهش باید:

-        قابل سنجش باشد.                                  -  بدیع باشد

-        از نظر روش شناسی تحقیق باید دارای ساختار درستی باشد.

-        ابزار اندازه گیری داشته باشد.

-        از کلمات نا ماٌنوس  و زاید  دور باشد.

-        از بعد اجتماعی، آموزشی، مشکلی از جامعه حل کند.

-        دارای ارزش علمی باشد.....

شیوه های پژوهش یا تحقیق

             هر پژوهشگری در کار خود به آشنایی با شیوه های پژوهش، راه های دستیابی به مراجع و مآخذ گوناگون و نحوه ی استفاده از آن مراجع و مآخذ نیازمند است. پژوهش در مسائل مختلف معمولاً به سه طریق صورت می گیرد:

الف) مشاهده       ب) تحقیق عمومی        ج) تحقیق کتاب خانه ای یا پژوهش از طریق مطالعه

الف)  روش تحقیق مشاهده ای : که در آن پژوهشگر، مراکز و موارد تحقیق را حضوری مورد بررسی و مشاهده قرار می دهد و مخصوص پژوهش و بررسی در مراکز ی چون دانشگاه و کارخانه و مانند آن است که در آن، پژوهنده محل و موارد تحقیق را حضوراً مشاهده می کند.

      از مهم ترین نکاتی که در شیوه ی مشاهده باید مورد توجّه قرار گیرد، موارد زیر را می توان نام برد: 1- تمام مشاهدات ثبت شود.   2- کار مشاهده حتی المقدور گروهی باشد نه فردی .

ب) روش تحقیق عمومی: این پژوهش به دو طریق انجام می گیرد:

ا- مصاحبه                                                2- پرسش نامه

1-    مصاحبه: در انجام مصاحبه رعایت نکات زیر ضروری است:

-         قبلاً از مصاحبه شونده وقت ملاقات بگیریم.

-         علّت مصاحبه را برای او بیان کنیم.

-         نشانی و شماره ی تلفن به او بدهیم تا در صورت لزوم و داشتن قصد تغییر وقت مصاحبه، بتواند با ما تماس بگیرد.

-         درست در ساعت مقرّر برای مصاحبه حاضر شویم.

-         سؤال ها را مشخّص کرده و نوشته باشیم.

-         اصرار در پرسش نکنیم.

-         از نظر وقت، رعایت حال مصاحبه شونده را بکنیم.

-         به آداب و اخلاق و شخصیّت او توجّه کنیم و شرط ادب را رعایت نماییم.

-         مطالب را متضاد  و غلو آمیز  و مبهم یاد داشت نکنیم.

-         گفته های او را در گزارش خود به سلیقه ی خویش تفسیر نکنیم و در بند آوردن نکات جنجالی نباشیم.

-         تشکر کنیم حتی المقدور نسخه ای از مصاحبه را برایش بفرستیم.

-         نام مصاحبه شونده، سمت او وتاریخ مصاحبه را در فهرست گزارش خود بیاوریم.

پ ) روش تحقیق کتابخانه ای یا از راه مطالعه:

            در این روش ، پژوهشگر، بررسی و تحقیق خود را از راه مطالعه ی مآخذ و مراجع گوناگون مثل کتاب ها و آگاهی از تحقیق دیگران انجام می دهد.  در این شیوه  مرجع شناسی اهمیّت فراوانی دارد. مرجع شناسی شناخت منابع مهم تحقیق در هر رشته است. فهرست ها ، کتاب شناسی ها، مجموعه سخنرانی ها، عکس ها، مجلات، واژه نامه ها، فرهنگ ها، اطلس ها، زندگی نامه ها و ... می توانند منبع مهمی برای برخی از پژوهش ها باشند.در همه ی کتاب خانه ها ی معتبر، مشخصات کتاب را از روی ویژگی های زیر با فیش برداری به دست می آورند:

الف) به نام مؤلف                 ب) به نام وعنوان کتاب                      ج) موضوعی

       در تعریفی دیگر منظور از مطالعات کتابخانه ای مطالعاتی است که موضوعات  مورد  مطالعه در اختیار و دسترس محقق قرار نداشته و غالباً مربوط به گذشته ای دور یا نزدیک می گردد. به همین دلیل غالباً اصطلاح مطالعات کتابخانه ای را مترادف با مطالعات تاریخی به کار می برند. به عنوان مثال: تحقیق در زمینه طبقات اجتماعی یا سلسله مراتب اجتماعی عصر صفویه و یا تحقیق در باره ی سهم اقشار مختلف اجتماعی در انقلاب مشروطه ی ایران را در ردیف مطالعات کتابخانه ای محسوب     می نماییم. در این روش منابع اصلی مورد استفاده، کتب و مدارک منثور و منظومی است که از آن دوره ها به جای مانده است.

     نکته: در پاره ای موارد تحقیقات انجام گرفته به شکل میدانی انجام می گیرد. منظور از این دسته مطالعات، تحقیقاتی است که موضوع مورد مطالعه در اختیار محقق قرار داشته باشد. به عبارتی دیگر پژوهشگر به موضوع دسترسی دارد.

به عنوان مثال: وقتی محقق هدفش مطالعه در زندگی کشاورزان ساکن یک روستا و یا قشری از جامعه یا گروهی از کارگران یک مؤسسه ی تولیدی و یا مردم عشایر باشد، مطالعه از نوع میدانی است.و اصطلاح میدانی به مفهوم ارتباط مستقیم و رویارویی پژوهشگر با پدیده های مورد مطالعه است.

   در تعریفی دیگر، روش های کلّی و عمومی تحقیق را به چهار دسته ی زیر تقسیم کرده اند:

1-    تجربه و آزمایش                                      2- روش مشاهده

3- روش پرس و جو                                       4- روش مطالعه

      

ویژگی های یک مقاله ی خوب عبارتند از:

1) جامع و خالی از تکرار است و در مجموع، نکات تازه ای را به ما منتقل می کند.

2) نویسنده در کلام خود از منابع معتبر بهره جسته و در نقل قول ها نیز امانت را کاملاً رعایت کرده است. ارجاعات دقیق و مطابق آخرین چاپ هر کتاب است.

3) نویسنده به کمک منابع و با بهره گیری از دریافت ها ی خود مقاله را تنظیم و تدوین کرده است.

4) بین بخش های گوناگون مقاله پیوستگی کامل دیده می شود.

5) آغاز و پایان مناسبی دارد.

6) حجم مقاله با توجه به کشش، اهمیّت و تازگی مطلب مناسب است.

7) زبان و بیان آن گویا، ساده، بی ابهام و بی پیرایه است.

8) نکات فنّی و زبانی و شیوه ی املا کاملا ًرعایت شده است.

9) نویسنده برای تاثیر گذاری بیشتر مقاله، از تصاویر مناسبی برای معرفی موضوع مورد نظر خود استفاده کرده است.

10) یک مقاله ی خوب معمولاً از واقعیت های اجتماعی، علمی ، سیاسی، آموزشی و ... الهام      می گیرد.

11) حجم مقاله به موضوع و سطح خوانند گان آن بستگی دارد. ( بین 500 تا 5000 کلمه است)

12) نویسنده باید با ارا ئه ی دلیل کافی و مثال ها و آمار و ارقام یا به هر وسیله ی دیگر، موضوع مورد نظر خود را به طور عینی، ملموس، علمی و مستدل مطرح کند.

13) شرط اساسی برای نوشتن مقاله احاطه ی کامل بر موضوع است.  

فصل دوم

مقاله ها از نظر هدف و محتوا و شیوه ی نگارش                مقاله ها از نظر محتوا و شیوه ی نگارش به چند دسته ی کلی تقسیم می شوند:

الف) مقاله های پژوهشی، استدلالی و علمی که بر اساس برهان، منطق، تفکّر و پژوهش تهیّه       می شوند.  مثل:« چنین رفت » از دکتر سعید حمیدیان در خصوص داستان رستم و سهراب.

ب) مقاله های تحلیلی که در آن نویسنده به تحلیل یا تفسیر یک موضوع می پردازد. در این گونه مقاله ها نویسنده از برهان های عقلی و نقلی برای اثبات مدّعای خود کمک می گیرد. « فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی » حدادعادل  یا « دیو سپید »غلام حسین یوسفی.

ج) مقالات توصیفی و تشریحی: که نویسنده با مو شکافی و شرح صحنه ها و وقایع زشتی ها و زیبایی ها را برای خواننده مصّور سازد. مثل: « خسی در میقات »جلال آل احمد.

                                                        

 مراحل تهیّه ی یک کار پژوهشی  یا مقاله عبارتند از:

1) انتخاب موضوع : مهم ترین و اصلی ترین قسمت پژوهش، انتخاب موضوع است. برای نوشتن یک کار پژوهشی خوب ابتدا باید موضوع آن را مشخّص کنیم. دقّت کنید که موضوع تازه و جذّاب باشد و ارزش تحقیق را داشته باشد. یا اگر موضوع تکراری است، نگاه تازه ای به موضوع داشته باشید.  

2) مطالعه ی دقیق و تفکّر در باره ی موضوع  و طرح سؤال در ذهن خود.

3) تهیّه ی طرح و چار چوب کلّی: طرح لازمه ی نگارش هر نوشته است. هرچه طرح نگارشی ما دقیق تر و حساب شده تر باشد، نوشتن آن آسان تر و شروع و ادامه و پایان نوشته عملی تر و راحت تر خواهد بود. طرح معمولاً سؤالاتی است که قبل از شروع کار در ذهن خود یاد آوری می کنیم.

- طرح نوشته چار چوب کلّی موضوع مورد نظر ما را تعیین می کند.

- به نوشته انسجام می بخشد.

- در سرعت و دقّت نگارش مؤثر است.

- به ما فرصت می دهد تا به طور همه جانبه و علمی به موضوع بنگریم.

نمونه ی طرح:  مثلاً یک باز دید علمی یا شرح زندگانی یکی از بزرگان

4) جمع آوری اطلّا عات و یاد داشت بر داری: یاد داشت بر داری ساده ترین راه ثبت یافته ها و   نکته های مهم است.

نمونه فیش:

کتاب:                                                                          شماره ی برگه:

تاٌلیف:

مبحث:                                        ترجمه:

موضوع کلی:                 تاریخ نشر:                      ناشر               جلد:

موضوع جزئی:           صفحه:           نوع یاد داشت: مستقیم   -  تلخیص  - ترجمه

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5) تنظیم یاد داشت ها و نگارش بخش های گوناگون کار پژوهشی

6) باز خوانی و اصلاح مطالب

7) پاک نویس کردن مطالب                      8) ذکر منابع و مآخذ

قسمت های تشکیل دهنده ی یک کارپژوهشی عبارتند از:

1)     جلد  ( نام موضوع یا عنوان پژوهش، نام تهیّه کننده یا  مؤلف، یا گرد آورنده ، مخاطب، سال یا تاریخ تهیّه )

2)     صفحه ی بسم اللّه الّرحمن الرّحیم

3)     صفحه ی عنوان ( می توان صفحه بسم الله  و عنوان را یک جا در یک صفحه آورد.)

4)     صفحه ی تقدیر و تشکر( تشکر از کسانی که راهنمای ما بوده اند یا منابع و اطلاعاتی در اختیار ما قرار داده اند... )

5)     فهرست مطالب ( عنوان  و صفحه)

6)      چکیده: در این قسمت، نویسنده خلاصه ی مطالب را می آورد که نباید بیشتر از 250 کلمه باشد. سعی شود در چکیده واژگان کلیدی و اساسی که بیانگر پیام موضوع باشد، ذکر شود.

7)     مقدمه

8)     کلیّات یا فصل بندی

9)      متن اصلی پژوهش

10) نتیجه گیری( در صفحه ی جدا گانه ای به عنوان نتیجه گیری نویسنده نتیجه ی پژوهش خود را در ده سطر می آورد. لازم است که نویسنده اگر پیشنهاد خاصی دارد در این قسمت بیاورد.)

11) پیوست ها( عکس ها، جدول ها، تصویر ها، نمودار ها، نقشه ها و....)

12)  فهرست ( منابع و مآخذ ، اعلام و اشخاص، اصطلاحات، عکس ها و .......)

مقدمه ی تحقیق:

در نوشتن مقدمه به موارد زیر با ید توجّه شود:

1-    ماهیت و ابعاد مختلف موضوع بیان شود.

2-     مقدمه در راستای مسئله پژوهش باشد.

3-    سیر تکوینی در زمینه ی موضوع مورد پژوهش مد نظر باشد.

4-    به مفاهیم و تعاریف و متغیرها توجّه شود.

5-    مستند سازی شده و بیش تر از یک صفحه باشد.

6-     کلیاتی در ارتباط با موضوع باشد.

نوشتن پانوشته ها یا ارجاعات:

       پانوشته ها یا ارجاع؛ یعنی اینکه ما مطلب یا مطالبی را از کتاب یا نوشته ی دیگران به روش تلخیص یا مستقیماً استفاده می کنیم. در این موارد باید با رعایت امانت داری عبارت یا مطلب را داخل گیومه«» قرار داده و در پایان آن شماره بزنیم آنگاه در پا ورقی همان صفحه یک خط کوتاهی کشیده و زیر خط، نام خانوادگی و نام، نام اثر ، جلد و صفحه ی یا صفحات استفاده شده را بیاوریم. یا فقط شماره بزنیم و در پایان فصل یا بخش یک صفحه به عنوان فهرست ارجاعات باز کنیم و به ترتیب شماره ها ی آمده در صفحات، مشخصات را به شکل قید شده بنویسیم.

یادمان باشد آن چه به تحقیق ارزش و اعتبار می بخشد، شیوه ی درست ارجاع است.

نوشتن  فهرست منابع و مآخذ: 

مشخصّات کتاب را به یکی از دو شکل زیر با رعایت  ترتیب حروف  الفبا،ارجاع        می دهیم:

الف) نام خانوادگی نویسنده، نام نویسنده، نام کتاب( بهتر است فونت آن کمی درشت تر باشد)، محلّ نشر، ناشر، نوبت چاپ، جلد، سال چاپ.

ب) نام کتاب، نام نویسنده، نام خانوادگی نویسنده، محلّ نشر، ناشر، نوبت چاپ، جلد، سال چاپ.

مثال:

الف) باطنی، دکتر محمّد رضا، توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، تهران، امیر کبیر،چاپ اوّل،1360.

ب) حافظ نامه، بهاالدّین،خرّمشاهی،تهران، انتشارات علمی فرهنگی، چاپ دوم، جلد دوم،1367.

چند نکته ی کلیدی و مهم:

1-    فاصله ی  عناوینی مثل ؛ سپاسگزاری، چکیده ، مقدمه و سر فصل ها از بالای صفحه باید 4الی 6 سانت باشد.

2-     فاصله ی حاشیه ی نوشته ها باید رعایت شود. معمولاً از بالا، سمت راست و سمت چپ 2الی 5/2 و پایین برگه 5/2 الی 3 سانت باشد.

3-     در هر صفحه  حدود بیست و سه الی  بیست و پنج سطر نوشته شود.

4-   ضروری است مطالب را پاراگراف بندی یا بند بند بنویسیم. و واجب است ابتدای هر بند را یک سانت جلوتر از بقیه ی سطر ها شروع کنیم. این کار علاوه بر اصولی بودن نوشته ی ما باعث ظرافت و زیبایی نوشته نیز می شود.

5-   چکیده معمولاً بین 200 تا 300 کلمه است.

6-   سعی کنیم هدف یا پیشینه ی تحقیق را حتماً بنویسیم.

7-   نوشته را به چند فصل تقسیم بندی کنیم.

نتیجه گیری:

در پایان کار پژوهش به ترتیب زیر مطالب را مرتب می کنیم:

1-    صفحه ی جلد

2-    صفحه ی عنوان

3-    صفحه ی بسم الله الرّحمن الرّحیم

4-   صفحه ی تقدیر و تشکر

5-  چکیده

6- فهرست مطالب

7- کلیات تحقیق شامل : مقدمه،اهمیّت موضوع،اهداف تحقیق،تعاریف و اصطلاحات،روش تحقیق، پیشینه ی تحقیق و...

8- متن

9- نتیجه گیری

10- فهرست منابع و مآخذ 

منابع و مآخذ

1-     آیین پژوهش  و مرجع شناسی، دکتر حسن احمدی گیوی، نشر هما، تهران، 1373.

2-    زبان فارسی 2 ( راهنمای تدریس معلّم)، مرتضی منشاری ، حسین قاسم پور مقدم و مهدی قائمیان، شرکت چاپ و نشر کتاب های درسی ایران، تهران، چاپ دوم، 1382.

3-    زبان فارسی 2( کتاب درسی مشترک همه ی رشته ها)، هیئت مؤلفان: دکتر علی محمد حق شناس و همکاران ایشان،شرکت چاپ  و نشرکتاب های درسی ایران، تهران، چاپ سیزدهم، 1389 .

4-     تجربیات شخصی نگارنده در سال های تدریس.

تشکیل کارگاه پژوهش نویسی

 تشکیل کارگاه پژوهش نویسی





              در تاریخ  23/10/90  با  شرکت  فعّال و استقبال  خوب  همکاران ، دبیران  و کادر اجرایی  دو مجتمع  کارگاه پژوهش نویسی در  محل  نماز  خانه ی  مجتمع آموزشی  و پرورشی حضرت امام خمینی (ره) بر گزار شد. و در این جلسه آقای رحیم آزاده سر گروه زبان و ادبیّات فارسی  با استفاده  ا زامکانات سمعی  و بصری از جمله  پروژکتور سخنان  و نکات  ارزنده ای را بیان کردند و در پایان به سؤالات  همکاران  در خصوص  راهکار های  نوین پژوهش نویسی پاسخ دادند. همچنین  مقرر شد مطالب ارائه شده در جلسه به صورت  جزوه ای مختصر آماده و در اختیار همکاران  و در وبلاگ گروه قرار گیرد تا سایر همکاران در سوریه، لبنان  و اردن  استفاده نمایند.

 

رحیم آزاده

سر گروه زبان و ادبیّات فارسی 

 

 

 

 

 

 

 

جزوه ی آموزشی « گزار و گذار »

 لطفا برای مشاهده ی تصاویر با اندازه ی واقعی بر روی آن ها کلیک کنید :

 

 

 جلد:

جلد

 صفحه ی 1 و 4 :

1

 صفحه ی 2 و 3 :

2

 صفحه ی 5 :

3