نمونه سوالات تستی درس ادبیات فارسی سال سوم راهنمایی

نمونهسوالات تستی درس ادبیات فارسی سال سوم راهنمایی

ادامه مطلب ...

نمونه سؤالات

               تست های زبان وادبیات فارسی پیش دانشگاهی (2)

 

 

 

 

 

 

 

  ای مفهوم ( میراث آدمی سخن است )از کدام بیت دریافت می شود؟

1-حذر کن زنادان ده مرد گوی          چو دانا یکی گوی پروده گوی

2-سخن کم گوی تا در کار گیرند       که در بسیار بد بسیار گیرند

3-سخن بسیار دانی اندکی گوی         یکی را صد مگوی صد را یکی گوی

4-بنگر از هر چه آفرید خدای            تا از او جز سخن نماند به جای  

                                                       

    در کدام گزینه هر دو آرایه ی (حسن تعلیل-تشخیص)مشهود نیست ؟

1-تنور لاله برافروخت باد بهار                          که غنچه غرق عرق گشت و گل به جوش آمد

2-همچو خاکم تیره در چشم رقیبان ای شگفت          همچو بادم تا رمان از ناکسان درایستم

3-یاسمن خندان خوش زان است کز من غافل است/ یاس من گر دیده بودی یاسمن گریستی

4-چوب را آب فرو می نبرد حکمت چیست ؟   /     شرمش آید ز فرو بردن پرورده ی خویش

 

   در کدام گزینه گزاره بیش از دو جزء اصلی دارد ؟

1-گل های زیبایی در اوایل بهار کاشتیم.

2-درس هایی برای زندگی بهتر بیاموزیم.

3-شعر زمستان از زیباترین اشعار نیمایی خوان ثالث است.

4-هر کس خود را کامل و بی عیب می داند                                                                              گروه ادبیات و زبان فارسی

 

 

 

خود آزمایی های زبان ادبیات و زبان فارسی بیش دانشگاهی

 

زبان و ادبیات فارسی مقطع دبیرستان

 

 

ادبیات زبان فارسی عروض آرایه های ادبی نمونه سوالات

 

پاسخ خودآزمایی های زبان فارسی 2 پیش دانشگاهی

پاسخ خودآزمایی های زبان فارسی 2 پیش دانشگاهی

خود آزمایی درس هفدهم (گویی بط سفید جامه به صابون زده است )ص 87

1-   اسب سیاه : ابرهای تیره / لؤلؤتر: قطره های باران

2- ابر بزرگ و سیاه در حال حرکت را به اسب سیاه قوی هیکلی تشبیه کرده است که در حال تاختن است و قطره های باران همچون مروارید از سم آن فرو می ریزد .// 3- مشک سیاه استعاره از سیاهی درون لاله / در ثمین استعاره از قطره های باران است .

4- چون سبزه ها بسیار و گسترده وکوتاه هستند به خیمه ی لشکریان چین که فراوان هستند تشبیه شده اند و لاله که قامتی بلندتر از سبزه ها دارد و قرمز و زیباست به خرگه یا سراپرده ی بزرگ پادشاه تشبیه شده است ، که در میان خیمه های سربازان به پا شده است // 5-   مسمط

6- گویی بط سفید : تخیلی / مست و هشیار : واقعی و نمادین / راه بی نهایت : تخیلی / دماوند : نمادین / شب کویر : تخیلی ، نمادین ، واقعی / سپیده آشنا : تخیلی و واقعی //7- وقتی که فقط به اطلاعات و آموخته ها تکیه نکند و به تجربه های عاطفی و ارتباط با دنیای بیرون بپردازد.

خودآزمایی درس دماوند ص 91

1- سیم استعاره از برف های روی قله / کمر بند آهنی استعاره از تیرگی های حد فاصل بین قله و دامنه کوه // 2-   بلندی کوه

3- چون کوه دماوند آتشفشان خاموش است و روشنفکران جامعه ی شاعر در برابر ظلم حاکمان خاموش هستند و سکوت کرده اند ، بنابراین شاعر از تشبیه کوه به مشت ، پشیمان می شود و کوه را به قلب افسرده که نشانه ی پژمردگی است تشبیه می نماید.

4- تا چشم بشر روی او را نبیند (بیت به انزوا و گوشه گیری روشنفکران اشاره دارد)// 5-   ورم استعاره از برآمدگی قله ی کوه / کافور استعاره از برف // 6-  شاعر (بهار )

7- دماوند نماد ومظهر انسان های انقلابی یا روشنفکران آگاه به مسائل جامعه ، اما خاموش ( هم چنین      می تواند نماد جامعه یا خود شاعر باشد)//8-   تا وارهی از دم ستوران / وین مردم نحس دیو مانند ،   با شیر سپهر بسته پیمان / با اختر سعد کرده پیوند  یا : چون گشت زمین زجور گردون / چو نین خفه و خموش و آوند    بنواخت زخشم بر فلک مشت / آن مشت تویی تو ای دماوند

خود آزمایی درس نوزدهم (توصیف کویمات و...) ص 94

1- موقعیت طبیعی و تاریخی و جغرافیایی شهرها ، سبک معماری ، مردم شناسی از جهت آداب و رسوم اعتقادات ، محصولات کشاورزی ، پیشه و معیشت مردم // 2-   توصیف واقعی // 3-   به سمت جنوب / از سه طرف به دریا محدود می شود (شبه جزیره )//4- در اطراف شهر طرابلس هیچ منزل و آبادی وجود ندارد بجز دوسه کاروان سرا و توقف گاه //5- مشهد به معنای محل شهادت و محل حضور است . چون در کاروان سرا ، مردم حضور می یابند ، در نثر ناصر خسرو به عنوان مشهد تلقی شده است.//6- نثر ساده و روان / ایجاز / جابه جایی دستوری واژه ها / آوردن دو حرف اضافه برای یک متمم / آوردن جمع الجمع //7-   آدینه ، چون نماز جمعه در آن برگزار می شد.//8-   خندق

9-   نایژه (نای + ژه )= نی کوچک = لوله کوچک

خودآزمایی درس نوزدهم (شب کویر) ص 100

1- بی باک ، صبور ، قهرمان ، شجاع ، بی نیاز ، ایستا و ماندگار ، فروتن (بی چشم داشت نوازش و ستایش ) ، نترس ، بی برگ و بار ، بی گل ، نا امید از شکفتن و ... //2-   درخت بید //3-   خیال //4- نخلستان خاموش و پر مهتاب / کشور سبز آرزوها / چشمه ی مواج و زلال نوازش ها / سرزمین آزادی و نجات / جایگاه بودن و زیستن / آغوش خوشبختی / نزهتگه ارواح پاک / میعادگاه انسان های خوب.//5- حضرت علی (ع) ، درد دل کردن حضرت علی (ع) با چاه از تنهایی و سفاهت مردم //6- عطر الهام / چشمه ی نوازش / آغوش خوشبختی / دامان حریر الهه ی عشق / قندیل زیبای پروین و ... //7- مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو / یادم از کشته ی خویش آمد و هنگام درو ((حافظ))  ساکنان حرم ستر و عفاف ملکوت / با من راه نشین باده ی مستانه زدند ((حافظ))//8-   مهتاب //9- دیدگاه روستاییان را دیدگاهی معنوی و دیدگاه شهریان را دیدگاهی مادی می داند.//10- ولقد زینا السماء الدنیا بمصابیح ... شب ها به مهتاب روشن است یا به قطره های درشت و باران ستاره ، مصابیح آسمان تلمیح به آیه ی فوق دارد ستاره ها به مصابیح تشبیه شده است .

خودآزمایی درس بیست (اورازان ) ص 105

1- کولی ها فقط تابستان ها پیدایشان می شود. چند تا خر دارند و دو برابر آن سگ . سیاه چادر خود را که علم کردند ، کوره ی کوچکی هم بر پا می کنند . زن هاشان به خوشه چینی و در یوزگی و مردها به آهنگری //2-   غرور به خصوصی دارند و افسانه های به خصوصی (دارند)

زن هاشان به خوشه چینی و در یوزگی (می روند) و مردها به آهنگری (می روند)//3- اهالی ، آن را (آب ریزان) معنی می کنند و به معنای دیگر آن را افرازان هم گفته اند.//4- مصالح ساختمان ها (خشت ، تیر ، کاه گل ، چینه ، گل سفید) شکل و ساختار بناهای عمومی نحوه ی تزیین ساختمانها /اختلاف بناهای جدید و قدیم / تفاوت اتاق های زمستانی با تابستانی .

خودآزمایی درس بیست و یکم چند حکایت از اسرارالتوحید 113

1- می خواست به طور غیر مستقیم شیخ بوعبدالله باکو را راهنمایی کند و به او بفهماند که جهنم جای مغروران و متکبران است .

2-   حکایت بهترین خلق//3-   خط بر کسی فرو کشیدن //4 حکایت انسان راستین //5- نکته گویی و عبرت آموختن به شیوه ی غیر مستقیم //6-   بهتر است که خودم را بدترین مردم بدانم //7-   فرو می راند ، فرو می شد ، فرو نتوان کشید ، در آمیزد ، در آمد ، فروآمد //8-   راست باز و پاک باز و امیر باش / با خویش رسید// 9- داستان خاکستر ریختن زنی از همدستان ابولهب بر سر پیامبر اکرم (ص)

درس بیست و یکم سیرت مولانا ص 119

1-   ساده ، شکیبا ، فروتن بود//2- از پیش آمدهای خیر ، زیاد اظهار شادمانی نمی کرد و در حادثه ها هم به شکایت نمی پرداخت .

3- به قول خود مولوی : کوشش بیهوده به از خفتگی  آن چه مهم است تلاش است نه نتیجه ی آن ، تلاش و کوشش در راه تعالی روح اگر چه ممکن است انسان را به حقیقت نرساند ، باعث دوری او از تعلقات دنیا می شود.//4- او دنیا را از ایشان دریغ نمی دارد بلکه ایشان را از دنیا دریغ می دارد یعنی نعمات دنیا را از خانواده اش دریغ نمی دارد ، بلکه آنها را از وابستگی به دنیا می رهاند و آنها را از دنیا دور می دارد که به ارزش و منزل خود پی ببرند.//5-   هجوم صلیبیان و حمله ی مغول //6-   ستیزه برای زنده ماندن //7- بینش مندی را برتر می داند . چون مولوی عارف است و عارفان شناختی را که از طریق دریافت قلبی باشد ، برتر می شمارند .//8-   وقتی نادانان در حق او بد زبانی می کردند بی ادبی آنان را تحمل می کرد .//9- هر دو ، نمونه ی ساده زیستی و مخالفت با زورمندان و تلاش برای ایجاد دنیای تازه بودند.//10-نه آیا باید شکر کنی که باز تو را کبی و او مرکوب .//11- دل کندن از تعلقات دنیایی و نعمت های آن جهانی (دوری از هرچیز غیر از خدا)//12- با نثری گیرا و تحقیقی و بیان شیوا ، شرح حال مولانا را به شیوه ای نو و ترکیبهای بدیع و با استفاده از طنزها و کنایه های زیبا در شکل داستان بیان کرده است .

درس بیست و دوم بارقه های شعر فارسی صفحه 124

1- مردم با تمام وجود به خداوند ایمان داشتند و همه ی پیش آمدها را خواست خداوند می دانستند.//2-   در این قصه ها ، عالم افسانه ها پر رنگ ونگار و پران و نرم است .//3- سعدی جمع کننده ی اضداد است ، مانند شرع و عرفان / عشق و زندگی عملی / شوریدگی و عقل هم برای جوانان هم برای پیران ، هم در سطح افراد مبتدی و هم برای دانشوران و ... //4- این تنها ، خصوصیت کلام سعدی است که سخنش به سخن هم شبیه باشد و به هیچ کس شبیه نباشد ، در زبان فارسی احدی نتوانسته است مانند او حرف بزند و درعین حال نظیر حرف زدن او را هر روز در کوچه و بازار می شنویم .

5- نوعی ازحرکت است بین یورتمه وقدم زدن در اینجا از روی شوق و هیجان بالا و پایین و مارپیچ دویدن .

6- به کمک وسعت دامنه ی کلام و عبارات و ابیات بعدی ، مفهوم متن را در می یابیم .

7-   نویسنده ، خواسته است که برای خطاهای خود عذری بیاورد .

خودآزمایی درس بیست و دوم (افسانه عاشقی تسلی خاطر) ص 126

1- به مناسبت زادگاهش جام و به خاطر ارادتی که به شیخ جام داشت .

2- هرکس از عشق بهره ای نبرده است ، زندگی حیوانی دارد

3- در مصراع اول در معنای حقیقی خود(حیوان بارکش ) به کار رفته است و در مصراع دوم منظور انسانهای بی خبر از عشق و احساس است .

خودآزمایی درس بیست و سوم (میرزا رضا کلهر ) ص 131

1- لباس راسته و بر روی لباس ، عبایی می پوشید . یک چشمش پیچیدگی کمی داشت . قدش متوسط بود ، باریش نوک دار قرمز ، سرش را تماماً می تراشید و تا از خانه بیرون نمی رفت لباس رو نمی پوشید در تابستان با پیراهن و زیر جامه بود . گاهی در حین مشق کردن پیراهن را می کند . در زمستان نیم تنه برک و پوستینی نیز علاوه می کرد .

2- اگرچاپ نویسی های اونبود شایدشیوه ی خاص او در نستعلیق از بین می رفت در حالی که امروز شیوه ی میر عماد پیش افتاده است .

3- نثر کتاب ساده ، روان ، صمیمی ، گیرا و جذاب است و جمله ها کوتاه و رسا می باشد توصیفات دقیق ، جزیی و زیبا است . اطلاعات وسیع ، کامل و با دقت زیاد نوشته شده است .

4-   توصیف شیوه مشق کردن میرزا

5-   پچ پچ / جیک جیک / قار قار / شر شر

6-   یک باره با یک حرکت قلم و بدون برداشتن آن کلمه را به طور کامل می نوشت .

7- سر هم رفته : روی هم رفته ، کلاٌ / از کار در آوردن : کاری را به طور کامل انجام دادن / سروازدن : خودداری کردن ، سرباز زدن

8- آزاد اندیش و منتقدی بود که بدون ترس ، از رفتار حکومت انتقاد می کرد و عقاید سیاسی خود را بی پرده اظهار می کرد.

9- میرزا محمد حسین ذکاءالملک ، میرزا عباس خان قوام الدوله ، میرزا حسن خان مشیر الدوله ، کشیکچی باشی (عبد... خان )، ملک الخطاطین ، میرزا زین العابدین شریف قزوینی صدر الکتاب (سید محمود) مشیر الملک (میرزا حسن خان )

10-                       نفس نکشیدن / نفس عمیق کشیدن

11-                       سخنان شیرین ، شب تلخ ، فریاد خشن ، صدای لطیف ، شعر گرم و ...

12-     تحریر در لغت به معنی نوشتن است . خط تحریری در اصطلاح خط ، نوشتن با دست است .

خط تحریری ، به سبب ظرافت ، زیبایی و سرعتی که در نوشتن آن است برای دست نوشته های ما خط معیار به شمار می رود.

درس بیست و پنجم (قصه عینکم ) ص 144

1-   عینک ، تعلیمی (عصا) ، کراوات

2-   راوی : نویسنده / زمان : نوجوانی نویسنده / مکان : شیراز

3- آه ! او هرگز این صحنه را فراموش نمی کند . برای او لحظه ی عجیب و عظیمی بود که عینک به چشمش رسید ، ناگهان دنیا برایش تغییر کرد و همه چیز برایش عوض شد . با دقت عینک را از جعبه بیرون آورد و آن را به چشمش گذاشت . دسته ی سیمی عینک را به پشت گوش راستش گذاشت ، نخ قند را به گوش چپش برد و چند دور تاب داد و بست در این حال وضع او تماشایی بود قیافه ی یغورش ، صورت درشتش ، بینی گردن کش و عقابی اش هیچ کدام با عینک بادامی شیشه ی کوچک جور نبود.

4- آن جایی که شخصیت داستان ، برای اولین بار عینک به چشمش می زند و دنیا در نظرش تغییر می کند.

5- لحن عامیانه و محاوره ای ، توصیفات دقیق و جزء به جزء توجه به ریزه کاریها و زبان ساده و طنز گونه .

6- الف : مقدار عمر (قد بنده نسبت به سنم دراز بود)   ب: صحنه ی نمایش (چشم را به سن دوختم .         ج: نوعی آفت گیاهی (مثل حاصل سن زده )

7- مگه اینجا دسته ی هفت صندوقی آوردن ؟ (مگر این جا ، دسته ی هفت صندوقی آورده اند ) بیا شاهچراغ در دکون میز سلیمون (بیا شاهچراغ جلودر دکان میرزا سلیمان ) می خواستی زودتر بگی     (می خواستی زودتر بگویی )

8- چشمی که بر آن عینک زده باشند / امروزه به چشمی که با میکروسکوپ و تلسکوپ نگاه می کند ، چشم مسلح می گویند.

آخرین درس ص 151

1-   اول شخص از زبان یک کودک دبستانی //2-   حفظ زبان ملی //3- این اندیشه که آیا کبوترها نیز مجبور خواهند شد ، آوازشان را به زبان بیگانه بخوانند .

4- احساس میهن دوستی ، دفاع از کشور و میهن ، کوشش برای آزادی میهن از اسارت دشمنان و مهم تر از همه اهمیت و ارزش قائل شدن به زبان ملی و حفظ آن .

5-   تکلیف دانش آموزان است (جنبه ذوقی دارد)//6- هنگامی که در معرض هجوم بیگانگان قرار می گیرد و آزادی و حیثیت و ملیتش به خطر نابودی می افتد زیرا نابودی زبان ملی ، نابودی ملت است .//7-   این اندیشه که معلم آن ها را ترک می کند و دیگر او را نخواهند دید.//8- هنگامی که برای کسی نقشه شومی کشیده باشند یا قصد آزار کسی را داشته باشند .

درس بیست و ششم (درآمدی بر ترجمه ) ص 157

1- علوم مختلف ملل مشهور و آثار تمام علمای طراز اول قدیم از هندوستان گرفته تا اسکندریه و یونان در دسترس علمای اسلامی قرار گرفت .

2- شاگردان ایرانی دارالفنون زیر نظر استادان اروپایی ، کتاب های درسی را در رشته های مختلف ترجمه کردند.

3- ترجمه ی این آثار در ساخت شخصیت فرهنگی فرد و جامعه اثر گذاشت ، مردم را بیدار کرد با دنیایی تازه آشنا نمود ، واژگان زبان فارسی را غنی ساخت ، نثر را پویا تر کرد ، ساده نویسی را رواج داد ، شعر را از حالت یکنواختی گذشته رها نید و به کار نویسندگی و شاعری جهت بخشید . روشهای جدید تحقیق به پژوهندگان آموخت و سرانجام موجب رواج علم و فنون در ایران گردید.                                                         

4-   مناسب ترین شکل ترجمه ، آن است که هیچ قسمتی از صورت و معنی از بین نرود.

5- ترجمه ارتباطی (آزادیاروان) ترجمه ای است که در آن مترجم به گیرنده پیام (خواننده) توجه دارد و ساخت های نا آشنای قالب و محتوا را از زبان مبدا به زبان مقصد وارد نمی کند .اما در ترجمه ی معنایی (تحت اللفظی و دقیق ) مترجم به نویسنده توجه دارد تا به خواننده و سعی می کند ساخت های زبان مبدا را به زبان مقصد (درترجمه ) وارد کند . از این رو چنین ترجمه ای به سادگی قابل فهم نیست . در واقع طرفداران ترجمه ی ارتباطی ، خواننده را اصل می دانند و طرفداران ترجمه ی معنایی بیشتر به نویسنده و اصل نوشته و پیام او توجه دارند .//6-   فعالیت دانش آموزی//7- شاهنامه به زبان های عربی ، فرانسوی ، ایتالیایی / رباعیات خیام به زبان های انگلیسی و آلمانی / دیوان حافظ به زبان آلمانی ، عربی و ...

خودآزمایی درس بیست و هفتم (جهاد) ص 160

1-   هماهنگی کافران در باطل خویش و پراکندگی مسلمین در حق خود

2- آنان هیچ یک ، خود را برای جهاد آماده نکردند و از خوارمایگی هرکس کار را به گردن دیگری انداخت تا آن که اگر در تابستان ایشان را فرا می خواند می گفتند هوا گرم است و اگر در زمستان فرمان جنگ   می داد می گفتند هوا سرد است و در پایان به ایشان خطاب می نماید  شما که از گرما و سرما چنین   می گریزید با شمشیر آخته کجا می ستیزید .//3-   کارها را به هم می ریزید و آشفته می کنید.//4-   حضرت علی (ع)//5-   مفعول (برای فعل محذوف به قرینه لفظی یعنی نه ، خسته ای بر جای نهاده )

6- خدا جامه ی خواری بر تن او پوشاند و فوج بلا بر سرش کشاند/ به خواری محکوم و از عدالت محروم //7- اگر مرد مسلمانی از غم چنان حادثه ای (حمله ی مرد غامدی و غارت اموال مردم و مظلوم واقع شدن آنها )بمیرد مستحق ملامت نیست .//8-   تن در ندادن به جهاد و تقصیر و کار را به گردن یکدیگر انداختن //9- به خدا سوگند با مردمی در آستانه ی خانه شان نکوشیدند جز که جامه ی خواری بر آنان پوشیدند.

خودآزمایی درس هجرت ص 164

1- الف- آبی که خضر حیات از او یافت                           در میکده جو که جام دارد

    ب -  فیض ازل به زور وزر ار آمدی به دست              آب خضر نصیبه اسکندر آمدی

2 همچنان که جرقه ای برای آتش زدن و سوختن شهر امپراتوران کافی است ، از گفته ی شورانگیز تو آنچنان آتشی بر دلم نشسته که سراپای مرا در تب و تاب افکنده است .

3- هیچ یک را نمی توان پنهان داشت .//4- پاسخ این سؤال ذوقی است . به عنوان نمونه در قطعه تقلید :

تو آن کشتی ای که مغرورانه ، باد در بادیان افکنده است تا سینه ی دریا را بشکافد و پای بر سر امواج نهد و من آن تخته پاره ام که بیخودانه سیلی خور اقیانوسم .

5- آتش است این بانگ نای و نیست باد                       هرکه این آتش ندارد نیست باد

      من هر چه دیده ام زدل و دیده دیده ام             گاهی زدل بود گله ، گاهی ز دیده ام

      خرامان بشد سوی آب روان                            چنان چون شده ، باز جوید روان

خود آزمایی درس (می تراود مهتاب ) ص 172

1-   مهتاب ، شبتاب ، گل ، خار ، صبح ، سحر //2-   رنج و ناتوانی و ناکامی از نتیجه نگرفتن از تلاش //3- اوضاع به هم ریخته و نابسامان اجتماع و نا آگاهی مردم و عقاید نادرست آنان مثل آوار بر سر شاعر خراب می گردد و بر درد و رنج او می افزاید.//4- مسافری خسته و تنها و رنجور که در حال نگریستن به جامعه ی غفلت زده خویش است درعین حال در انتظار بیداری آنان است .//5-   نازک آرای تن ساق گلی / قوم به جان باخته / مانده پای آبله از راه دراز//6-   نگران با من استاده سحر / صبح می خواهد از من و...//7- دست ساییدن کنایه از نا امیدانه تلاش کردن / پای آبله ماندن کنایه از عاجز و ناتوان شدن

خودآزمایی درس بیست و نهم (خوان هشتم ) ص 184

1-   شاهنامه //2- شعر متعهد (خوان هشتم ) دارای پیام و هدف است ، قصه ی درد و میزان سنجش مهر مردان و کینه ی نامردان است درحالی که سروده های دیگر ، بی محتوا و بی هدف و تنها شعر تخیلی است که از نظر ظاهر و لفاظی خوب و زیبا می باشد.//3-   چاه را توصیف می کند که بی شرمی چاه مانند عمق و پهنایش باور نکردنی است.//4- چاهی تاریک و ژرف و پهناور که از هر سو بر کف و دیواره هایش نیزه و خنجر کاشته بودند . چاه غدر ناجوانمردان و بی دردان و افراد پست ، چاهی که بی شرمی آن مانند عمق و پهنایش باور نکردنی بود ، چاهی غم انگیز و شگفت آور که به جای آب در آن زهر شمشیر و نیزه روان بود.//5-   لبخند رستم //6- آتشین پیغام ، پاک آیین ، چاهسار گوش ، کوه کوهان ، تای بی همتا ، مرد مردستان و ...

7- هنگامی که رستم برای نجات کیکاووس به مازندران رفت برای او هفت آفت بزرگ پیش آمد که همه را با قدرت و توانایی خود و توکل به یزدان از پیش برداشت ، درخوان اول : رخش شیر درنده ای را کشت / در خوان دوم : تشنگی بر رستم غلبه کرد که به کمک گوسفندی به آب راه یافت ، درخوان سوم : اژدهایی را کشت / درخوان چهارم : زنی جادوگر به دست رستم کشته شد / در خوان پنجم :اولاد با لشکر خود به جنگ رستم آمد که به دست او گرفتار شد / در خوان ششم : رستم با ارژنگ دیو به جنگ پرداخت / در خوان هفتم : با دیو سپید پیکار کرد و او را از میان برداشت وشاه ایران را نجات داد.

خودآزمایی درس سی ام (صدای پای آب ) ص 190

1- خدا به انسان از همه نزدیک تر است و پدیده های طبیعت ما را به سوی او راهنمایی می کند.//2-   چشم ها را باید شست ، جور دیگری باید دید .//3-   آب ، گل ، نور ، چشم

4-   نمادین //5-   پیشه ام نقاشی است / گاه گاهی قفسی می سازم با رنگ ، می فروشم به شما / تا به آواز شقایق که در آن زندانی است / دل تنهایی تان تازه شود / خوب می دانم حوض نقاشی من بی ماهی است .//6-   سر سوزن ، جانماز ، لای این شب بوها ، تکه نانی //7-  به نمایندگی از کوچکترین و بزرگترین موجودات به وحدت در میان مخلوقات خداوند اشاره دارد.

10-     من نمازم را وقتی می خوانم که اذانش را باد گفته باشد سر گلدسته ی سرو / من نمازم را پی تکبیره الاحرام علف می خوانم / پی قدقامت موج

خودآزمایی درس سی ام (شکوفه اشک )

1-   تضادهای فعلی ، تشبیهات و تشخیص ها  ، پیروی از مضمون واحد و یکدستی شعر //2-   خنده ی شمع ، دست شکوه ، چهره ی عمر ، روی بخت //3-   بخت من خود را در موهای سفید نشان داد (کنایه از پیری )//4- شاعر جوانی را به اسبی تندرو و تشبیه کرده است . و خودش را به گردی که از پای اسب بر می خیزد همان طور که گرد هیچگاه به اسب نمی رسد ، شاعر هم نمی تواند جوانی از دست رفته را باز یابد.//5-   زیرا از تمام جهان ، تنها عشق و محبت معشوق را انتخاب کرده است .//6-   کشیدن به دو معناست 1-  تحمل کردن   2- حمل کردن //7-   بیت اول

درس سی ام (پیش از تو ... )

1-   خفقان اجازه نمی دهد که اعتقادات مردم آشکار شود.//2-   کویر ، خاک ، علف ، دریا //3-   کشور ایران در دوران شاهنشاهی //4-   نمادین و واقعی

با سپاس فراوان از جناب آقای قربانی دبیر زبان و ادبیات فارسی مجتمع های آموزشی شهید چمران 1و2 لبنان

 گروه زبان و ادبیات فارسی مدیریت مدارس جمهوری اسلامی ایران در کشورهای سوریه ، لبنان و اردن

نمونه سوالات تستی درس تاریخ ادبیات ایران و جهان ۱

نمونه سؤالات تستی تاریخ ادبیات ایران و جهان 1

نمونه سؤالات تستی تاریخ ادبیات ایران و جهان 1

1- خط میخی دارای چند حرف بوده و از کدام سمت نوشته می­شده است؟
1) 34 حرف، از چپ به راست
2) 32 حرف، از راست به چپ
3) 36 حرف، از چپ به راست
4) 34 حرف، از راست به چپ
2- «زبان پهلوی» نام دیگر کدام یک از مراحل زبان فارسی است؟
1) فارسی باستان
2) فارسی میانه
3) فارسی نو
4) فارسی دری
3- درباره­ کتاب «الابنیه عن حقایق الادویه»‌ کدام توضیح نادرست است؟
1) موضوع کتاب، پزشکی است
2) نسخه­ موجود این کتاب به خط اسدی توسی است
3) بی تردید اولین کتابی بوده که به خط فارسی امروزی نوشته شده است.

4) کتاب، ابومنصور موفق هروی است

بقیه در ادامه مطلب

نمونه سؤالات تستی تاریخ ادبیات ایران و جهان 1

1- خط میخی دارای چند حرف بوده و از کدام سمت نوشته می­شده است؟
1) 34 حرف، از چپ به راست
2) 32 حرف، از راست به چپ
3) 36 حرف، از چپ به راست
4) 34 حرف، از راست به چپ
2- «زبان پهلوی» نام دیگر کدام یک از مراحل زبان فارسی است؟
1) فارسی باستان
2) فارسی میانه
3) فارسی نو
4) فارسی دری
3- درباره­ کتاب «الابنیه عن حقایق الادویه»‌ کدام توضیح نادرست است؟
1) موضوع کتاب، پزشکی است
2) نسخه­ موجود این کتاب به خط اسدی توسی است
3) بی تردید اولین کتابی بوده که به خط فارسی امروزی نوشته شده است.

4) کتاب، ابومنصور موفق هروی است
4- ابیات زیر منسوب به کیست؟
خون خود را گر بـریـزی بر زمیـن
بــه کـه آب روی ریـزی در کنــار
بت پرستیدن به از مردم پرست
پنـدگیــر و کـار بنـد و گـوش دار
1) محمدبن وصیف سگزی
2) ابوحفض سغذی
3) فیروز مشرقی
4) ابوسلیک گرگانی

5) کدام گزینه، از قالبهای شعری عصر سامانی نیست؟
1) ترکیب بند
2) قصیده
3) رباعی
4) قطعه
6- مؤلف «‌تاریخ سیستان» چه کسی را به عنوان نخستین شاعر فارسی دری دوره­ اسلامی معرفی می­کند؟
1) فیروز مشرقی
2) ابوالعباس مروزی
3) محمدبن وصیف سگزی
4) حنظله ­ی باد غیسی
7- بیت زیر از کیست و در سوگ چه کسی است؟
از شمار دو چشم یک تن کم / و ز شمار خرد هزاران بیش
1) رودکی/ شهید بلخی
2) عنصری/ رودکی
3) ناصر خسرو/ رودکی
4) رودکی/ ابوشکور بلخی

8- کدام گزینه، مطلع نخستین سوگ نامه­ مذهبی است که به موضوع فاجعه کربلا پرداخته است؟
1) باد صبا درآمد، فـردوس گشت صحرا / آراست بوستان را نیسان به فرش دیبا
2) فهم­کن­گرمؤمنی­فضل­امیرالمومنین / فضل حیدر، شیریزدان،مرتضای پاک­دین
3) ای آن کــــه غمگیــن و ســزاواری / ونــدر نــهان ســرشـک همــی بـاری
4) نه نحس کیوان بود و نه روزگار دراز / چه بود، منت بگویم: قضای یزدان بود
9- کدام گزینه درباره­ «شهید بلخی»‌ صحیح نیست؟
1) پیش از فردوسی، عنوان «شاعر خرد»‌ برازنده­ اوست
2) دانش او فراوان و خطش زیبا بوده، با فلسفه و کلام نیز آشنایی داشت.
3) بعضی از تألیفاتی که در زمینه­ فلسفه و کلام منسوب به اوست، موجودند.
4) نوشته­اند که با محمد زکریای رازی مناظره و گفت و گو داشته است.
10- بیت زیر از کیست؟
غزل رودکی وار نیکو بود / غزلهای من رودکی وار نیست

1) فرخی سیستانی

2) ابوشکور بلخی
3) ناصر خسرو
4) عنصری

11- سرآینده بیت زیر کیست و درباره­ چه کسی است؟
اشعار زهد و پند بس گفته است / آن تیره چشم شاعر روشن بین
1) شهید بلخی /ابوشکور بلخی
2) ناصر خسرو / رودکی
3) عنصری / کسایی
4) رودکی / شهیدبلخی

12- از نطر فکر و زبان و جلوه­های شعری، ابوشکور بلخی حد وسط کدام شاعران نامدار به شمار می­رود؟
1) فردوسی و ناصر خسرو
2) کسایی و فردوسی
3) عنصری و ناصر خسرو
4) رودکی و فردوسی
13- باتوجه به محتوا، بیت زیر سروده­ کدام شاعر عصر رودکی است؟
مدحت کن و بستای کسی را که پیمبر / بستود و ثنا کرد و بدو داد همه کار
1) کسایی مروزی
2) شهید بلخی
3) ابوشکور بلخی
4) رودکی سمرقندی
14- کدام توضیح دربار­ه­ «کسایی»‌ صحیح نیست؟
1) زادگاه او «مرو»‌ بوده است.
2) مذهب او شیعه دوازده امامی بوده است.
3) اشعار او زهد آمیز و نشان دهنده­ علاقه­اش به پیامبر (ص) و اهل بیت است.
4) کسایی در سراسر عمرش هرگز شعری در مدح شاهان نسروده است.

15- بیت زیر از کیست؟
رودکی استاد شاعران جهان بود / صد یک از وی تویی کسایی؟ پرگَست!
1) ناصرخسرو
2) عنصری
3) کسایی
4) هیچ کدام
16- کدام گزینه از موضوعات شعری عصر رودکی نیست؟
1) وصف
2) عرفان
3) مدح
4) اندرز
17- منقدان ادبی، چه کسی را «پدر شعر فارسی» به شمار می­آورند؟
1) فردوسی
2) رودکی
3) سنایی
4) ابوشکور بلخی

18- نخستین قصیده­ های منتخب و مرثیه را در دیوان کدام شاعر می­توان یافت؟
1) قوامی رازی
2) محتشم کاشانی
3) کسایی مروزی
4) خاقانی شروانی
19- این عبارت، معرف کیست؟
«‌وی به عنوان نخستین شاعر دل بسته­ اهل بیت، درخش جانبداری و ستایش خاندان پیامبر را بردوش کشیده است.»
1) کسایی مروزی
2) ابوشکور بلخی
3) شهید بلخی
4) ناصر خسرو
20- چه کسی کلیله و دمنه را به نظم درآورد؟
1) اسدی توسی
2) عنصری
3) شهید بلخی
4) رودکی
21- نام دیگر «‌سبک خراسانی» چیست؟
1) اصفهانی
2) ترکستانی
3) عراقی
4) هندی
22- « فراوانی شمار شاعران و تتمع اوزان و قالبـها و مضامین»‌ از ویژگیهای کدام دوره است؟
1) عصر رودکی
2) عصر فردوسی
3) عصر عنصری
4)عصر ناصر خسرو
23- کدام گزینه، از خصوصیات بارز شعر عصر فردوسی است؟
1) نزدیکی به طبیعت و آمیختگی با موسیقی
2) داشتن رنگ ملی و ایرانی
3) در بر گیرنده­ مایه­ های حکمی و اخلاقی و فقدان مایه­ های عرفانی و آسمانی
4) هر سه گزینه
24- «هدایةالمتعلمین فی­ الطب» اثر کیست؟
1) مقانعی­رازی
2) ابوبکر اخوینی
3) محمدبن­زکریای­رازی
4)ابومنصور موفق هروی
25- همه­ گزینه­ ها جز گزینه­ ... به زبان فارسی است:
1) هدایة­المتعلمین فی­الطب
2) الابنیه عن حقایق الادویه
3) تاریخ طبری
4) حدود العالم من المشرق الی مغرب
26-درکدام اثربرای بسیاری ازاصطلاحات علمی،برابرهای ­مناسب فارسی ­یافت ­می شود؟
1) هدایة­المتعلمین فی­ الطب
2) الابنیه عن حقایق الادویه
3) حدود العالم المشرق الی مغرب
4) چهار مقاله
27- بیت زیر از کیست؟
منم بنده­ ی اهل بنت نبی / ستاینده­ ی خاک پای وصی
1) دقیقی
2) فردوسی
3) اسدی
4) عنصری

28) کدام عصر را می­توان «عصر شکوفایی فرهنگ اسلامی»‌ به شمار آورد؟
1) عصر رودکی
2) عصر ناصر خسرو
3) عصر عنصری
4) عصر فردوسی
29- کدام اثر را می­توان نخستین کتاب نثر فارسی دانست که به عنوان اثری مستقل عرضه شده است؟
1) تاریخ طبری
2) آفرین نامه
3) شاهنامه­ ابومنصوری
4) تفسیر طبری
30- تولد نثر پارسی را باید در آغاز کدام عصر دانست؟
1) عصر رودکی
2) عصر فردوسی
3) عصر عنصری
4) عصر ناصرخسرو
31- نثر علمی، حدوداً‌ با کتاب .... آغاز می­شود؟
1) حدود العالم من المشرق الی المغرب
2) دانشنامه علایی
3) التفهیم الاوایل مناعة التنجیم
4) الابنیه عن حقایق الادویه
32- کدام اثر را می­توان «نقطعه آغاز نثر دینی به زبان پارسی» به شمار آورد؟
1) تفسیر قرآن مجید، معروف به تفسیر کمبریج
2) کشف المحجوب
3) ترجمه­ی تفسیر طبری
4) کشف الاسرار
33- سنت داستان پردازی و منظومه سرایی اخلاقی در کدام دوره پایه گذاری شده است؟
1) دوره بیهقی
2) دوره ابوالمعالی
3) عصر عنصری
4)عصر فردوسی
34- مشهورترین شاعر دربار غزنیه چه کسی بوده است؟
1) معزی
2) عنصری
3) عسجدی
4) خاقانی
35- قصیده­ «داغگاه‌» سروده­­ کیست؟
1) عنصری
2) خاقانی
3) فرخی
4) معزّی

36- عنوان «شاعر شادمانی و طبیعت» ‌معرف کیست؟
1) معزی
2) فرخی
3) منوچهری
4) عنصری
37- کدام گزینه، از مضامین مسمط های منوچهری نیست؟
1) پندو اندرز
2) وصف
3) مدح
4) خمریه
38- توضیح زیر معرف کیست؟
«او در قصایدش ظاهراً کوشیده است تا تاریخ را به جای حماسه بنشاند.»
1) معزی
2) فرخی
3) منوچهری
4) عنصری
39- مثنوی­های « شادبهروعین الحیات ، خنگ بت و سرخ بت ، منسوب به کیست؟
1) عسجدی
2) عنصری
3) قوامی رازی
4) غضایری رازی
40- کدام گزینه درباره­ بیت زیر صحیح است؟
خیزید و خز آرید که هنگام خزان است باد خنک از جانب خوارزم وزان است
1) مطلع قصیده­ داغگاه و سروده­ فرخی است
2) مطلع مسمط خزانیه و سردوده­ منوچهری است
3) بیت اول یک رباعی است و در وصف دیدن هلال ماه و سروده­ معزّی است
4) مطلع قصیده­ لغز شمع و سروده­ منوچهری است.
41- این عبارت معرف کیست؟
«وی ظاهراً‌ در زمان امیر نوح بن منصور سامانی و به امر او مأموریت یافت تا شاهنامه­ منثور ابومنصوری را به نظم درآورد.»
1) فردوسی
2) دقیقی
3) اسدی
4) عنصری

42- مهمترین و طولانی ترین بخش شاهنامه کدام است؟
1) بخش اساطیری
2) بخش پهلوانی
3) بخش تارخی
4) هیچکدام
43- در واقع کدام شاعر را باید پیشوای فردوسی در نظم داستانهای ملی دانست؟
1) کسایی
2) اسدی
3) عنصری
4) دقیقی
44- «عرفان» از چه قرنی در ادب فارسی پیدا شد؟
1) سوم
2) چهارم
3) پنجم
4) ششم
45- کدام گزینه از آثار ناصر خسرو نیست؟
1) زادالعارفین
2) خوان واخوان
3) جام ­الحکمتین
4) سفرنام
46- با توجه به محتوا، بیت زیر معرف کیست؟
چو من دست­خویش ­از طمع ­پاک ­شستم / فـزونی از این و از آن چـون پـذیرم
1) منوچهری
2) ناصرخسرو
3) انوری
4) عنصری

47- محتوای کدام اثر با بقیه تفاوت کلی دارد؟
1) قابوس نامه
2) التفهیم
3) دانشنامه­ علایی
4) هدایة­المتعلمین­ فی­ الطب
48- «هجو و بدگویی»‌ از چه دوره­ای در شعر فارسی رواج می­یابد؟
1) عصر فردوسی
2) عصر عنصر
3) عصر انوری
4) عصر ناصر خسر
49- کدام گزینه از ویژگیهای سبک عصر انوری (سبک عراقی) نیست؟
1) ورود لغات و ترکیبات متعدد از لهجه­های محلی به زبان فارسی دری
2) ورود روز افزون لغات عربی و استفاده­ فراوان ­از استعاره وکنایه و اصطلاحات علمی
3) نفوذ افکار و اصطلاحات صوفیه و رواج عرفان اسلامی
4) خوش بینی نسبت به اوضاع زمان و امیدواری به آینده

50- در عصر انوری قالبهای عمده­ ی شعر کدامند؟
1) قصیده و ترکیب بند
2) قصیده و غزل
3) غزل و رباعی
4) قطعه و قصیده
51- موضوع «روض­ الجنان» چیست؟
1) مرثیه
2) کلام
3) حدیث
4) تفسیر
52- کدام کتاب از آثار سنایی غزنوی نیست؟
1) کارنامه­­ بلخ
2) طریق ­التحقیق
3) خوان و اخوان
4)حدیقة­ التحقیق

53- مجموعه­ «اقبال نامه»‌ و «شرف نامه» چه نام دارد؟
1) اسکندر نامه
2) پندنامه
3) خرد نامه
4) مختار نامه
54- کدام گزینه، عنوان مشترکی بر دو مثنوی متفاوت از دو شاعر عارف «سنایی» و «عطار» است؟
1) الهی نامه
2) عشق نامه
3) مصیبت نامه
4) مختارنامه
55- عبارت «‌اگر کاغذها نسختهای من به قصیده، ناچیز نکرده بودندی. این تاریخ از لونی دیگر آمدی!» شکایت حسرت آلوده چه کسی است؟
1) محمدبن جریره بری
2) سعدالدین وراوینی
3) ابوعل محمدبلخی
4) ابوللفضل بیهقی
56- کدام اثر از نمونه­های شعر حماسی است؟
1) گلشن ­راز
2) گرشاسپ نامه
3) بوستان
4) شاهنامه­ ابومنصوری

57- کدام مکتب اثر از نمونه­ های شعر حماسی است؟
1) کلاسیک
2) رمانتیسیسم
3) رئالیسم
4) ناتورالیسم
58- کدام شخصیت ادبی، بزرگترین حماسه­ سرای یونان و جهان به شمار می­ آید؟
1) إشیل
2) اورپیپد
3) سوفوکل
4) هومر
59- آغاز ظهور مکتبهای ادبی، کدام قرن است؟
1) سیزدهم
2) چهاردهم
3) پانزدهم
4) شانزدهم
60- جمله­ معروف «‌من می­اندیشم، پیش هستم.» از کیست؟
1) بنه کارت
2) فرانسیس بیکن
3) نیچه
4) ولتر
61- «الکساندر یو شکین»‌ و «لرمانئوف» از شاعران مشهور کدام مکتب در کدام کشورند؟
1) رمانتیسیسم / روسیه
2) رمانتیسیسم / انگلستان
3) کلاسیسیسم / فرانسه
4) رئالیسم / روسیه

62- رمان «پدران و پسران» ‌اثر کیست؟
1) ارنست همینگوی
2) گلادکوف
3) ایوان تورگنیف
4) شولوخف
63- «جنگ و صلح» ‌شاهکار کدام نویسنده است؟
1) ویکتور هوگو
2) لئون تولستوی
3) ارنست همینگوی
4) داستایوسکی
64- بنیان گذار مکتب واقع گرایی جادویی است؟
1) کارلوس فوئتنس
2) امیل زولا
3) گابریل گارسیامارکز
4) بالزاک
65- کدام اثر جزو ادبیات واقع گرایی جادویی است؟
1) صد سال تنهایی
2) آئورا
3) زیباترین غریق جهان
4) هر سه گزینه
66- شعر مشهور «کلاغ»‌ اثر کدام شاعر سمبولیسم است؟ \
1) استفان مالارمه
2) ادگار آلن­پو
3) راینر ماریاربلکه
4) ژان ارتورمبو
67- همه گزینه­ها به جز گزینه­ .... از آثار مشهور مکتب ناتورالیسم است؟
1) پیش ­ازسپیده ­دم
2) صد سال تنهایی
3) اشباح
4) خانه ­عروسکی
68- توضیح زیر معرف کدام مکتب ادبی است؟
« رمانها و دیگر آثار پیروان این مکتب در حقیقت آزمایشگاه تشریح مزاج افراد است.»
1) ناتورالیسم
2) رمانتی سیسم
3) سمبولیسم
4) رئالیسم
69- کدام شاعر سمبولیست، آثار داگار آلن پورا به زبان فرانسه ترجمه کرد؟
1) شارل پیر بودلر
2) ژان آرتوز مبو
3) استفان مالارمه
4) راینرماریاربلکه
70- «گلهای بدی»‌ اثر مشهور کدام شاعر سمبولیسم است؟
1) استفان مالارمه
2) شارل بودلی
3) ازراپوند
4) ژان­آرتور مبو  

نمونه سوالات آمادگی مسابقات علمی درس زبان فارسی ۳

به نام خدا

سؤالات آزمون علمی درس زبان و ادبیّات فارسی 3 انسانی

1-    در عبارت« دست یابی به دانش در زمینه ی زبان و نقش های گوناگون آن جز از راه درس و کلاس و بهره یابی از معلم و استمرار در فراگیری، امکان پذیر نیست.» به ترتیب چند واژه ی « مشتق»، « مرکب» و « مشتق مرکب » وجود دارد؟

1)     دو دو سه                                       2) سه دو سه

3)     سه یک سه                                   4) چهار یک سه

2-    اگر اجزای تشکیل دهنده ی عبارت:« عبدالقادر بیدل دهلوی را نماینده ی تمام عیار اسلوب هندی می دانیم.» به تنهایی مورد بررسی قرار گیرد، جایگاه درست تکیه ها کدام هجا ها خواهد بود؟

1)     پایانی پایانی آغازی                        2) پایانی پایانی قبل از آخر

3)پایانی پایانی پایانی                          4) آغازی قبل از آخر آغازی

3- نوع کلمات کدام مجموعه با مجموعه های دیگر متفاوت است ؟

1)     گرفتار برخوردار مردار خریدار  2) کشتار نوشتار رفتار ساختار

3)کردار- دستار جستار سپیدار        4) دیدار شنیدار گفتار پندار

4- کدام واژگان  را فقط در شعر و نثر گذشتگان می توان یافت؟

1)     پیکان -  پرّه جرگه                     2) آزفنداک چها آینه ملطّفه

3)تلاوت مهماز آچار                      4) خلط مبحث ستوه انگیختن

5- در کدام گزینه وابسته ی وابسته در نقش مضاف الیه دیده می شود؟

1)     پرده ی ناموس بندگان به گناه فاحش ندرّند.

2)     باران رحمت بی حسابش همه را رسیده.

3)     بندگان گنهکار پریشان روز گار.

4)      تخم خرمایی به تربیتش نخل باسق گشته.

6-     در عبارت زیر به ترتیب چند واژه ی « مشتق»، « مرکب » و « مشتق مرکب » وجود دارد؟ «  گاهی نویسنده در سر آغاز نوشته ی خود مقدّمه چینی می کند و بعد به اصل می پردازد که این کار هم زمینه سازی برای فهم مطلب اصلی است و هم خواننده را از مطلب دور نمی کند و به زیبایی و رسایی آن می افزاید . »

1)     هفت دو یک                          2) شش دو یک

3) هفت یک دو                           4)  شش یک دو    

7- کاربرد کلمات مرکب کدام گزینه با دیگر گزینه ها تفاوت دارد؟

1)     دماسنج نامه رسان خون بها     2) زیر نویس روکش رو انداز

3)راد مرد بلند قد خوش خط        4) سفید پوست- هزار پا سه تار

8- در کدام گروه کلمه ها، غلط املایی هست؟

1)     وطن مآلوف- مسارعت و شتاب- منابر قضبان نفاذ امر

2)     معارضه و پیکار دناعت همّت نشیمن عزلت ملاعبت و مداعبت

3)     لطایف حیل و ثیقت و اطمینان زرق و افترا- عهود و مواثیق

4)     ظنّ صلاح- طرح اسوه ها ذوق و قریحه نرخ تصاعدی

9- نوع را در کدام گزینه با بقیّه  ی گزینه ها فرق دارد؟

1)     او را دلارام نام است.                 2) پادشاهی او راست زیبنده.

3)ورا نام تهمینه سهراب کرد           4)ما به فلک می رویم عزم تماشا که راست؟

10-  یک واژه در بین گروه های بر گزیده با دیگر واژه ها از نظر ساختار تفاوت دارد. آن واژه در کدام گزینه آمده است؟

1)     زیاده خواهی، پرس و جو، ارجمندی 

2)     دانش آموزی ، داد و ستد، خود خواهی   

3)     دانش پژوهی، آشتی کنان، گفت و گو

4)     دید و بازدی، کارشناسی، نا جوان مرد   

 

    

موفق باشیدرحیم آزاده مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی

کلاس های تقویتی المپیاد

به منظور تقویت پایه ی علمی دانش  آموزان و آمادگی بهتر برای شرکت در هیجدهمین دوره ی المپیاد ادبی یک دوره کلاس های تقویتی برای دانش آموزان تشکیل شد.

تاریخ ادبیات 1

خودازمایی های سال دوم تاریخ ادبیات

خود آزمایی درس اول 1) الفبا، برای اولین بار در میان کدام یک از اقوام و در چه زمانی رواح رواج پیدا کرد؟ پاسخ: در میان فنیقیها و حدود سه هزار سال قبل از میلاد. 2)چرا سلسه­های تاریخی و حوادث سیاسی نمی­توان در تقسیم بندی اصل و مبنا قرار گیرد؟ پ: زیرا سلسله­های تاریخی و حوادث سیاسی و اجتماعی فقط می­توانند سیر تحول و گذرا یک دوره را به دوره­ای دیگر، کند یا تند کننده ولی هرگز در این تقسیم بندی اصل و مبنا قرار نمی­گیرند. 3) اوستای موجود از چه کتابهایی تشکیل شده است؟ پ: اوستای موجود از پنج کتاب ب ه نامهای یسنا، یشتها، و یسپرد و ندیدا و خرده اوستا تشکیل شده است که جملگی حاوی نیایش اهورا مزدا، خدای بزرگ و بی­همتا. ایزدان و فرشتگان، ستایش پاکی و نیکی و راست کرداری، نکوهش دیوان و اهریمنان و همچنین دستورها و احکام و ذکرهای مذهبی است. 4) خدای نامه چیست و منشأ و سرمشق چه نوع آثاری است؟ پ: کتابی مهم است که در اواخر عهد ساسانی پدیدآمد و در نخستین سده­های اسلامی چند بار به عربی ترجمه شد و از روی ترجمه­های آن سیرالملوک ها و شاهنامه­های متعددی پرداخته شد که یکی از آنها شاهنامه­ منثور ابومنصور عبدالرزاق توسی است. این کتاب منشأ و سرمشق آثار تاریخ --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خود آزمایی درس دوّم - 1) فارسی نو (دری) را تعریف کنید؟ درباره­ منشأ آن چه می­دانید؟ پ: کلمه­ داری به معنی درباری و منسوب به در (دربار، درگاه) است و در اصطلاح، به زبان دولتی دستگاه ساسانی اطلاق می­شود. پاسخ قسمت دوّم سؤال: دنباله­ی پهلوی ساسانی است و در آن عناصری از پهلوی اشکانی هم دیده می­شود. 2) آیا می­توان نخستین شاعر فارسی دری را مشخص کرد؟ چرا؟ خیر ـ چون شعر در نزد تمام اقوام عالم، نا­گزیر از زمانی آغاز می­شود که انسان توانسته است شور و هیجان درونی خود را با کلام خیال انگیز و مؤثر بیان کند و برای چنین امری نمی­توان آغازی معیّن کرد. 3) کدام منبع، محمّد بن وصیف را نخستین شاعر پارسی گو معرفی کرده است؟ پ – تاریخ سیستان 4) قدیم­ترین کتابی که به خطّ فارسی امروز در دست است، چه نام دارد و در چه زمینه­ای تأ­لیف شده است؟ این اثر به خطّ کیست؟ 1 ) از ویژگیهای عمده­شعر شهید بلخی دو مورد را ذکر کنید؟ ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خود آزمایی درس سوّم پ: 1 ـ شهید به تازی و پارسی شعرمی­گفت. 2 ـ اشعار او غالباً با چاشنی فکرو فلسفه توأم شده است. 2) در باب رودکی گفته­اند: « شعر او را بر شمرده ره صد ­هزار را هم فزون آید اگر چونان که بایدبشمری » این مطلب نشانه­ی چیست؟ از این تعداد شعر، چه مقدار در دست است؟ پ: قسمت اوّل سؤال: نشانه­ دیوان عظیمرودکی است. پ: قسمت دوّم سؤال: از این تعداد شعر،بیش از حدود هزار بیت بر جای نمانده است. 3) کدامین آثار توسّط رودکی به نظم در آمده است؟ آیا این آثار در دست است؟ پ: قسمت اول: کلیله و دمنه و منظومه­سند­باد نامه پ : قسمت دوم: از آنها جز ابیاتی پراکنده در دست نیست. 4) لقب « پدر شعر فارسی» خاصّ کدام یک از شاعران زیر است؟ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس چهارم 1) مثنوی «آفرین نامه» از کیست؟ پ: از بوشکور بلخی 2) موضاعات شعری عصر رودکی کدامند؟ پ: موضوعات شعری، گذشته از وصف، بیشتر ستایش بود و اندرز و معانی تغزّلی و احساسی و کمی هم مزاح. 3) چرا کسایی را پرچمدار ادبیّات شیعه دانسته­اند؟ پ: زیرا مذهب او شیعه­ی دوازده امامی بوده و هم زمان با فردوسی به عنوان نخستین شاعر دل­بسته­ اهل بیت، درفش جانبداری و ستایش خاندان پیامبر را بر دوش کشیده است: مدحت کن و بستای کسی را که پیمبر بستود و ثنا کرد و بدو داد همه کار ...... و همچنین نخستین قصیده­های منقبت و مرثیه را باید در دیوان کسایی جستجو کرد. 4) عنوان «پدر شعر فارسی» به کدام شاعر نسبت داده شده است؟ پ: رودکی 5) کدام شاعر را پیرو رودکی و پیشرو ناصرخسرو دانسته­اند؟ پ: کسایی 6) این ابیات سروده­ کیست؟ ای آن که غمگیـنّ و سـزاواری واندر نهان، سرشک هـمی بـاری رفت آن که رفت و آمد آنکه آمد بود آن چه بود،خیره چه غم داری! همواره کرد خواهی گیتـی را؟ گیتی اسـت، کیپـذیرد هـمـواری الف ـ رودکیب ـ فرّخی ج ـ عنصری د ـ 1) موضوع کتاب «‌الابنیه ... »‌ چیست؟ ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خود آزمایی درس پنجم پ: موضوع آن علم داروشناسی است. منوچهری 2) آیا تاریخی بلعمی ترجمه­ی دقیق تاریخ طبری است؟ توضیح دهید: پ- خیر –زیرا، بلعمی، اطلاعات دیگری راجع به تاریخ ایران به دست آورد و بر آن فزود و با حذف مطالبی از اصل تاریخ طبری، آن را به صورت تألیفی مستقل درآورد. 3) چگونگی شکل گیری شاهنامه ابومنصوری را بیان کنید؟ پ: به علت غلبه­ روح ایران دوستی و احساس نیاز به هویتی مستقل – به ویژه در خراسان آن روز- داستانها و روایات زیادی مربوط به تاریخ گذشته­ ایران فراهم شد و سرانجام در سال 346 هـ.ق به امر ابومنصور محمدبن عبدالرزاق حاکم توس، به صورت مجموعه­ای مستقل به زبان فارسی درآمد و به نام شاهنامه ابومنصوری به عنوان نخستین اثر مستقل نثر فارسی در اختیار همگان قرار گرفت. 4)چند تن از حماسه سرایان مشهور را نام ببرید؟ پ: دقیقی، فردوسی، اسدی. 1) نخستین بار چه کسی به نظم داستانهای ملی همت گماشت؟ پ: دقیقی ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خود آزمایی درس ششم 2) مهمترین اثر دقیقی چه نام دارد؟ پ: گشتاسپ نامه 3) دهقانان چه کسانی بودند و چه وظیفه­ای داشتند؟ پ: دهقانان، طبقه­ای صاحب مقام و دارای املاک و اموال بودند و می­توانستند از راه درآمد ملک خود زندگی نسبتاً‌ راحتی داشته باشند. وظیفه آنها این بود که روایات تاریخی و سرگذشت پیشینیان خود را سینه به سینه به نسلهای بعد از خود انتقال دهند. 4) علل عمده توفیق شاهنامه در میان مردم چیست؟ پ: یکی از علل توفیق شاهنانه علاوه بر محتویات آن که همه عبرت و حکمت و آزادگی و آزاد اندیشی است. ایمان پاک و اخلاص و صمیمت و علاقه­ سراینده­ آن است که با اعتقاد و از روی صفای باطن در راه نظم شاهنامه قدم گذاشته و زندگی و ثروت موروثی خود را وقف این کار کرده است. 5) چرا شخصیت و شعر اسدی در زیر مجموعه­ی عصر فردوسی بررسی می­شود؟ پ: چون اندیشه و کار اسدی در واقع دنباله­ فردوسی است و آن تحولاتی که زبان فارسی بر اثر مهاجرت به سرزمینهای عراق عجم در روزگار او پیدا کرده به شعر وی راه نیافته است. 6) در شعر اسدی کدامین حس بر دیگر احساسات غلبه دارد؟ پ: حس دینی و علاقه به مبانی اسلام. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خود آزمایی درس هفتم 1) کدام شاعر ملک الشّعرای دربار محمود غزنوی بود؟ پ: عنصری 2) مسمّط چگونه شعری است؟ در این نوع شعر، استادی از آن کیست؟ پ: قالب مسمّط عبارت است از چند­ین بند و هر بند مرکّب از چهار تا هشت مصراع هم وزن و مقفّا که آخرین مصرع در هر بند با مصرعهای آخر بند­های دیگر قا­فیه­ای یکسان دارد. پ:قسمت دوم سؤال: منوچهری 3) مضمون عمده­ شعر معزّی چیست؟ پ: مدح و توصیف است. 4) ویژگیهای سبک فرّخی سیستانی را بیان کنید؟ پ: فرّخی در قصاید، ابتدا جلوه­های طبیعت را توصیف کرده و آنگاه، به شیوه­ شاعران روزگار خود، به مدح سلاطین، امرا، وزرا و بزرگان عصر خویش پرداخته است. 5) از مثنوی وامق و عذرا چند بیت باقی مانده است؟ اصل این داستان متعلّق به کدام قوم است؟ پ: حدود پانصد بیت و اصل آن داستانی یونانی است. 6) توصیف زیر درباره­ کدام شاعر است؟ «در توصیف و تشبیه به ویژه در وصف مناظر طبیعت نقّاشی است که با کلک موبین خویش منظره­ای را پیش دیده­ ما تجسّم می­سازد و به الفاظ و عبارات خشک و بی­روح دم مسیحا می­دمد ... » پ: منوچهری، که شاعر طبیعّت معرفی شده است --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- . خود آزمایی درس هشتم 1) چرا عصر ناصر خسرو را دوران طلایی فرهنگ اسلامی نامیده­اند؟ پ: زیرا در آن دوران، علم و فلسفه و معارف به اوج شکفتگی رسید و دانشوران صاحب نام همچون فارابی، ابن سینا، ابوریحان، ابوعلی مسکویه و جمعیت معروف به «‌اخوان الصفا» ‌پیشاهنگان فکر و فلسفه­ی آن به شمار می­رفتند. 2) محتوای شعر ناصر خسرو چیست؟ پ: محتوای شعر او خرد و دین و اعتقاد و علم و جویندگی و حقیقت نگری و کمال انسانی است. 3) ناصر خسرو در مصر به چه عنوانی دست یافت؟ پ: « محبت » 4) «دانشنام علایی» از کیست؟ پ- از ابوعلی سینا ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خود آزمایی درس نهم: 1) اهمیت دانشنامه­ علایی در چیست؟ پ: اهمیت این کتاب ابتدا از آن جهت است که یک دوره­ کامل از فلسفه طبیعیات را به زبان فارسی شامل می­شود و دوم آن که بسیاری از اصطلاحات منطقی و فلسفی را به زبان فارسی در بر می­گیرد. 2) آثار ابوریحان بیرونی، عموماً در چه زمینه­هایی است؟ پ: در زمینه­های طب، جغرافی، ریاضی و فلسفه است. 3) سیاست نامه در چه موضوعی تألیف شده است؟ نام دیگر آن چیست؟ -- پ: در آیین مملکت داری تألیف شده، نام دیگر آن سیر الملوک است ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خود آزمایی درس دهم 1) موضوع کشف المحجون چیست؟ چه کتابهای دیگری درباره­ این موضوع می­شناسید؟ پ: موضوع کشف المجحون، طریقت و اصول تصوف و بیان کیفت عشق به پروردگار است. پاسخ قست دوم: شرح تصوف 2) آثار خواجه عبدالله انصاری را نام ببرید؟ پ: شهرت او به کتابها و رساله­هایی است که از وی برجای مانده است. 1- کتاب طبقات الصوفیه فارس 2- رسائل 3)تفسیر معروف به کمبریج چه قسمتهایی از قرآن را شامل می­شود؟ پ: از تفسیر سوره مریم تا پایان قرآن مجید را شامل می­شود. 4) نثر دینی با کدام اثر شروع می­شود؟ پ: با ترجمه­ تفسیر طبری. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس یازدهم: 1) بیت: «هفت سالم بسود سو و دهک / پس از آنم سه سال قلع نای» از کیست و به چه مسأله­ای اشاره دارد؟ پ: از مسعود سعد است و به زندان شدن او در قلعه­های سو و دهک و نای اشاره دارد. 2) تخلص انوری در آغاز چه بود؟ آیا شاعرانی را می­شناسید که بیش از یک تخلص داشته­اند؟ پ: انوری در آغاز شاعری «‌خاوری»‌ تخلص می­کرد. پ قسمت دوم سؤال: بله ـ خاقانی که در آغاز «حقایق» تخلص می­کرد، فروغی بسطامی، غزل سرای معروف قرن سیزدهم که ابتدا «‌مسکین» تخلص می­کرد. 3) شهرت مسعود سعد در چیست؟ پ: شهرت او به حبسیات اوست. 4) بیشترین شهرت انوری چیست؟ پ: در قصاید ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس دوازدهم 1) عمده شهرت جمال­الدین عبدالرزاق به سبب سرودن کدام شعر است؟ موضوع آن چیست؟ پ: شهرت او به ترکیب بند مشهوری است با مطلع: ای ار بر سدره شاهراهت/وای قبه عرش تکیه گاهت موضوع آن در ستایش پیامبر گرامی اسلامی است. 2) «خلاّق المعانی» یعنی چه؟ چه کسی و چرا بدین لقب نامیده شده است؟ پ: خلاق المعانی یعنی کسی که به خلق معانی تازه می­پردازد. پ قسمت دوم: کمال­الدین اصفهانی چون وی در خلق و آفرینش معانی تازه دستی توانا داشته، بدین لقب نامیده شده است. 3) عصر و دوره­ی کمال­الدین اسماعیل مصادف با چه واقعه­ای است؟ سرانجام وی چه بود؟ پ: مصادف با دوره­ پرآشوب حمله­ مغول است. سرانجام وی به دست مغولان در سال 635 هجری به قتل رسید. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس سیزدهم 1) اساسی­ترین اندیشه­های صوفیانه عین القضات را در چه آثاری می­توان جست و جو کرد؟ پ: در رساله­های یزدان شناخت و تمهیدات. 2) اندیشه­های شیخ اشراق بیشتر از چه مایه می­گرفت؟ پ: از تفکر ایرانی و حکمت خسروانی1 مایه می­گرفت. 3) اسرارالتوحید اثر کیست؟ چند باب دارد و موضوع آن چیست؟ پ: اثر محمدبن منور ـ سه باب دارد ـ موضوع آن درباره­ گفتار و رفتار و حالات شیخ ابو سعید ابو­الخیر عارف برجسته­ قرن پنجم است --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس چهاردهم: 1) ترجمان البلاغه ازکیست و در چه زمینه­ای نوشته شده است؟ پ: از دانشمندی ادب شناس به ناممحمدبن عمر رادویانی و در زمینه­ علم بلاغت نوشته شده ­است. 2) اصل کتاب مرزباننامه به چه زبانی است و تألیف کیست؟ پ: به زبان طبری و تألیف مرزبان بنرستم. 3) نام دیگر چهار مقالهو موضوع آن چیست؟ پ: نام دیگر آن مجمع­النوادر است وموضوع آن چهار گفتار یا مقاله درباره­ دبیران و شاعران و منجمان و طبیبان است. 4) گلستان شامل چهقسمتهایی است؟ پ: گلستان شامل یک مقدمه و هشتباب است. به این ترتیب: در سیرت پادشاهان، در اخلاق درویشان، در فضیلت قناعت، درفواید خاموشی، در عشق و جوانی، در ضعف و پیری، در تأثیر تربیت و در آدابصحبت. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس پانزدهم 1) سنایی در قصاید وغزلیات، بیشتر متوجه چه مضامینی است؟ پ: در قصاید به زهد و حکمت و مضامیناخلاقی توجه دارد و در غزل به مضمونهای عرفانی و الهامات ناشی از عشق واقعی به مبدأهستی توجه­ دارد. 2) چرا برخی تصورکرده­اند، سنایی گرایش شیعی دارد؟ پ: زیرا در پاره­ای از قطعات او، چنانشیفته و دل­باخته­ اهل بیت و فضایل ائمه دین است. که همین امر سبب شده است که برخیوی را در زمره­ شاعران و مؤلفان شیعه قلمداد کنند. 3) در شعر عصر مولوی،پیشگامی از آن کیست؟ پ: سنایی 4) رباعی یا ترانهبیشتر چه کاربردی دارد؟ پ: مخصوص اندیشه­های کوتاه و عمیق وتأملات فلسفی است و معمولاً‌ در آن تکیه­ یا اصل معنا در مصراع چهاماست. 5) پایه­ اصلیاندیشه­های خیامی، تأمل در چیست؟ پ: تأمل در فلسفه است که پایه­ اصلیآن بر شک و حیرت است. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ خوآزمایی درس شانزدهم 1) چرا خاقانی را «شاعر صبح» نامیده اند؟ پ: چون در توصیف جلوه­های طبیعت، به صبح و طلوع آفتاب علاقه­ بیشتری دارد، به گونه­ای که کمتر قصیده یا قطعه یا غزلی است که با اشاره به صبح و توصیف آن آغاز نشده باشد. مثال: آمد نفس صبح و پیامت نرسانید بوی تو نیاورد و پیامت نرسانید 2) خاقانی در سبک بیان، بیشتر متأثر از کیست؟ پ: سنایی 3) خاقانی و مسعودسعد، در کدام نوع ادبی سروده­های مشابه دارند؟ پ: حبسیات 4) پنج گنج نظامی در چه قالبی سروده شده؟ پ:در قالب مثنوی اما در پنج وزن گوناگون سروده شده­. 5) چه تفاوت عمده­ای در کار نظامی هست که وی را از دیگر معاصران ممتاز می­کند؟ پ: نظامی برای خود سبک و روشی جداگانه دارد و با توجه به مضمونهای اخلاقی و اندرزی تکیه گاه ­تازه­ای برای شعر فارسی ایجاد کرد و همچنین کلام او به استواری لفظ و دقت معنی و موسیقی ممتار آراسته است، مجموعه­ این عوامل وی را از دیگر معاصران ممتاز می­کند. 6) چه کسانی از نظامی تقلید کرده اند؟ کدام یک موفق بوده­اند؟ پ: بسیاری از شاعران به سرودن داستانهایی همانند منظومه­های نظامی روی آوردند و بازار تقلید از نظامی روبه گرمی نهاد مانند: خواجوی کرمانی، امیر خسرو دهلوی، جامی و .... که از این میان « خمسه­ امیر خسرو دهلوی »‌ تقریباً موفقترین آنها به شمار می­آید. 3) امیر خسرو دهلویبیشتر از کدام شاعر متأثر است؟ پ: نظامی 4) آثار امیرخسرو دهلوی را معرفی کنید. درباره ابتکار یا اقتباس و تقلید وی بحث کنید:پ:آثار او شامل: 1- دیوان 2- خمسه که شامل پنج کتاب: مطلع الانوار، شیرین و خسرو،مجنون و لیلی، آیینه­ اسکندری، هشت بهشت است 3- مثنوی خضرخان و دَوَلرانی. عموماً‌او شاعر مبتکری نیست و در شعر به شیوه­ پیشینیان نظر داشت و در خمسه از نظامی تقلیدکرده و میزان ابتکار او در داستانها از حد همان نامهایی که برای کتابهایش برگزیده،فراتر نمی­رود. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ خودآزمایی درس هیجدهم: 1) چرا سعدی رافرمانروای ملک سخن می­دانیم؟ پ: به اعتبار استادی مسلم او در شعر ونثر و خلق آثاری شگرف مانند گلستان و بوستان این شاعر و نویسنده را فرمانروای ملکسخن می­دانیم. 2) در مورد تخلص سعدیچه می­دانید؟ پ: بنا بر قول مشهور باید از نامسعدبن ابی بکر، اتابک سلغُری، زمان خود گرفته باشد یا به علت انتساب اجدادش بهقبیله­ بنی سعد. از قبایل مشهور عصر پیامبر، این نام در واقع نام خانوادگی او بودهاست. خودآزمایی درس بیستم 1) رنسانس چه بود، از چه زمانی آغاز شد و تا کی ادامه داشت؟ پ: رنسانس نوعی بازگشت به دوران ادب و هنر گذشته است که از ایتالیا آغاز شد اما کم کم سراسر اروپا را در خود شناور کرد. از آخر قرن چهاردهم شروع شد و تا نیمه­ قرن بیستم میلادی (1959) ادامه داشت. 2) کدام شهر ایتالیا را مهد و روح رنسانس دانسته­اند؟ پ: فلورانس 3) کمدی الهی دانته، را با کدام اثر عربی، شاعر و فیلسوف عرب می­توان مقایسه کرد؟ پ: با کتاب الغفران (آمرزش) 4)دکامرون چیست؟ پ: اثر بوکاچیو، قصه پرداز ایتالیایی است که شامل مجموعه­ای از داستانهای کوتاه است که بوکاچیو در آنـها از جامعه­ روزگار خود انتقاد می­کند. 5)مهمترین رخداد جهان که دستاورد آزاد اندیشی فلورانسیها و سپس اومانیستهای عصر رنسانس است، چیست؟ 0-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس نوزدهم 1) کتاب مشهور ارسطو درباره شعر چه نام دارد؟ پ: بوطیقا 2) قدیمی ترین آثار ادبی مشهوری که از یونان باستان برجای مانه است، چه نام دارد؟ پ: ایلیاد و اودیسه 3) آشیل، سوفوکل و اوریپید در چه شاخه­ای از هنر مشهور بودند؟ پ: درنمایش نامه نویسی 4)سرآینده دو حماسه ایلیاد و اودیسه کیست و در چه زمانی می­زیسته است؟ پ: هومر سرآینده­ آنهاست و در ده قرن پیش از میللاد مسیح می­زیسته است.--- ------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس بیستم 1) رنسانس چه بود، از چه زمانی آغاز شد و تا کی ادامه داشت؟ پ: رنسانس نوعی بازگشت به دوران ادب و هنر گذشته است که از ایتالیا آغاز شد اما کم کم سراسر اروپا را در خود شناور کرد. از آخر قرن چهاردهم شروع شد و تا نیمه­ قرن بیستم میلادی (1959) ادامه داشت. 2) کدام شهر ایتالیا را مهد و روح رنسانس دانسته­اند؟ پ: فلورانس 3) کمدی الهی دانته، را با کدام اثر عربی، شاعر و فیلسوف عرب می­توان مقایسه کرد؟ پ: با کتاب الغفران (آمرزش) 4)دکامرون چیست؟ پ: اثر بوکاچیو، قصه پرداز ایتالیایی است که شامل مجموعه­ای از داستانهای کوتاه است که بوکاچیو در آنـها از جامعه­ روزگار خود انتقاد می­کند. 5)مهمترین رخداد جهان که دستاورد آزاد اندیشی فلورانسیها و سپس اومانیستهای عصر رنسانس است، چیست؟ پ: انقلاب صنعتی.--------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ خودآزمایی درس بیست و یکم 1) کلاسیک سیستم را تا حد امکان تعریف کنید؟ پ: کلاسی سیستم مکتب گرایی در ادبیات و هنر به ویژه تقلید از نویسندگان باستان است و هنر اصلی شاعر و نویسنده این است که از اصول و قواعد پیشینیان پیروی کند تا اثر او بتواند صفت زیبا به خود بگیرد. 2) مکتب کلاسیک سیستم از چه قرنی در اروپا آغاز گردید؟ الف – قرن پانزدهم ب ـ نیمه دوم قرن شانزدهم ج – قرن هفدهم 3) عبارت یک لحظه از طبیعت غافل نشوید گفته­ کیست و به کدام اصل اساسی مکتب کلاسیک سیستم اشاره دارد؟ پ: گفته نیکولا بوالو، ادیب و منتقد فرانسوی است و به اصل «تقلید از طبیعت» ‌اشاره دارد. 4) نقادان، کدام پادشاه فرانسه را بزرگترین هنرپرور جهان دانسته­اند؟ چرا؟ پ: لویی چهاردهم چون این پادشاه یک هدف داشت و آن عظمت فرانسو و عزت شاه بود و با ساختن کاخ و باغهای شگفت انگیز و گردآوردن اثاثیه­ کاخها باعث شد که فرانسه تجربه­ تازه­ای را در خلق زیبایی در مقیاس بسیار گسترده به دست آورد، به همین علت او را بزرگترین هنر پرور تاریخ دانسته­اند. 5) شاعر بزرگ اروپا که چهار تراژدی معروفش به نوعی در رابطه با ایران است، چه نام دارد؟ آثارش را نام ببرید: پ: راسین – پ: قسمت دوم: 1- تراژدی استر 2- اسکندر کبیر 3- مهرداد 4- بایزید. 6) چند تن از هنرمندان کلاسیک اروپا با اثر مشهور آنان نام ببرید؟ پ:بوالو :اثرمشهور او کتاب «فن شعر» است. مولیر : اثرمشهور او «نمایش نامه خسیس» است که به بیشتر زبانهای دنیا ترجمه شدهاست. راسین : اثرمشهور او چهار تراژدی است که به نوعی با ایرانیان در ارتباطند. تراژدیهای: استر. اسکندر کبیر، مهرداد و بایزید است. -------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس بیست و دوم 1) جنبش رومانتیسیسم بااندیشه­های کدام متفکران عصر روشنگری آغاز می­شود؟ پ: با ژان ژاک روسو و ولتر آغازمی­شود. 2) تألیف دایرة المعارفچه اثری در جامعه داشت؟ پ: در ایجاد فضای روشنگری و آگاهیمردم، نقش مهمی بازی کرد. 3) ویکتور هوگو، هنرمند بزرگ،رمانتیسیسم را چگونه مکتبی اعلام کرد؟ پ: مکتب آزادیهنر. 4) کدام هنرمندان رابنیان گذاران مکتب رمانتیک در آلمان می­دانند؟ ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس بیست وسوم 1) رئالیسم (واقع گرایی) به عنوان شیوه­ای خلاق در کدام مرحله از حیات بشر ظهور کرد؟ پ: در مرحله­ای معین، از تکامل فکری بشر، ظهور کرد. یعنی زمانی که انسانها به شناخت ماهیت و جهت تکامل اجتماعی نیاز مبرمی داشتند و آن هنگامی بود که مردم سرچشمه­ اعمال و افکار انسانها را علتهای مادی می­دانستند و معتقد بودند باید عملکرد نظام روابط اجتماعی مشخص و معین گردد. 2) پیام مهم رئالیسم سوسیالیستی چه بود؟‌ پ: پیامش این است که کار، عنصری خلاق، و باعث شکوفایی انسان و جامعه می­گردد از این رو وظیفه­ هنرمند، تشویق مردم به کار است. 3) رئالیسم جادویی چیست و مبتکر آن کیست؟ پ: در داستانهای به این سبک، در کنار عناصر عادی یک عنصر غیر طبیعی و جادویی وجود دارد. مبتکر آن «‌گابریل گارسیا مارکز» نویسنده­ معاصر آمریکای لاتین است. 4) شاعران مکتب «پارناس»‌ پیرو کدام شیوه­ واقع گرایی­اند؟ پ: واقع­گرایی هنری (مکتب هنر برای هنر) 5) دو تا از نویسندگان روسی که در رئالیسم ابتدایی قرار می­گیرند را نام ببرید؟ پ: - لئون تولستوی، آفریننده­ی رمان جنگ و صلح - داستایوسکی، نویسنده­ جنایت و مکافات و برادران کارامازوف پ: ویلهلم شلگل و برادرش فردریک شلگل ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- خودآزمایی درس بیست و پنجم 1) ناتورالیسم بیشتر نام کدام نویسنده­ مشهور را تداعی می­کند؟ چرا؟ پ: امیل زولا، چون تقریباً جوهره­ « طبیعت گرایی»‌ در داستانهای او کاملاً‌ مشهود است. 2) رابطه­ انقلاب صنعتی اروپا را با آثار ناتورالیستی چگونه ارزیابی می­کنید؟ پ: انقلاب صنعتی با آثار مثبت و منفی آن در آثار طبیعت گرایان (ناتورالیسم) نقش اساسی دارد و مضمون بسیاری از رمانها: تلاش برای کسب ثروت و قدرت از طریق توسعه­ کار، نشان دهنده­ رفاه روز افزون قشر برخوردار از مزایای صنعت و ثروت از یک سو و مبارزه­ تهی­دستان و کارگران از سوی دیگر است؛ بنابراین آنها با هم پیوند مستقیم دارند. 3) نخستین نمونه ­رمان نائورالیستی، چه نام دارد و اثر کیست؟ پ: ترز راکن اثر امیل زولاست. 4) زبان آثار ناتورالیستی، چگونه زبانی است؟ پ: زبان محاوره است آنها همان جملات را به کار می­برند که افراد استعمال می­کنند. 5) درباره لقب «شعر تهی دستان»‌ چه می­دانید؟ پ: به لحاظ موضوع ناتورالیستها در رمان و نمایش نامه که همواره تصویرگر طبقات زحمتـکش جامعه است، آن را «شعر تهی دستان» ‌گفته­اند. 6) چرا باید ناتورالیست ها را طلایه داران ادبیات متعهد قرن بیستم دانست؟ پ: چون با افشای ریاکاری و بیدادگریهای پنهان و آشکار اجتماعی، می­کوشیدند میان هنر و زندگی پلی بزنند. نکته: برای نمونه از اثر ناتورالیستی می­توانید به داستان «گردن بند»‌ نوشته­، هانری رنه آلبرگی دومویاسمان در صفحات 219 ،221 ،223 ،224 ،225 ،226 ،227 ،228 کتاب مراجعه 5) کدام شاعر ونویسنده­ بزرگ آلمانی شیفته­ حافظ شیرازی بود؟ پ: گوته (یوهان ولفگانگ فن 1832-1749) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ خود آزمایی درس بیست و ششم 1) شارل بودلر جهان را چگونه می­بیند؟ پ: در نظر بودلر، جهان جنگلی است مالامال از علایم و اشارات که مردم عادی از درک حبقیقت آنها عاجزند و تنها شاعر با قدرت ادراکی که دارد، به وسیله­ تفسیر و تعبیر این علایم می­تواند آن را احساس کند. 2) از نمادگرایی چه تعریفی می­توان به دست داد؟ پ: نمادگرایی آن است که هنرمند، افکار و احساسات و عواطف خود را به صورت اشاره و غیر مستقیم ژ، با استفاده از نمادهایی بدون توضیح بیان کند. 3) در چه بخشی از ادبیات فارسی، بیشتر می­توان نمادگرایی را مشاهده کرد؟ پ: ادبیات عرفانی. 4) چرا افرادی چون شوپنعماور، را مؤثر بر نمادگرایی می­دانند؟ پ: افرادی چون شوپنعماور، به خاطر داشتن فلسفه­ بدبینی، به زندگی، نگاه روشن و امیدوار کننده نداشتند و سمبولیستها هم که جهان را اسرار آمیز و مبهم می­دیدند و به رویا و تخیل گرایش نشان می دادند طبیعتاً به آثار آنها متمایل می­شدند. 5) در منظومه کلاغ، کلاغ می­تواند نماد چه عنصری باشد؟ پ: مظهر بدبختی و شومی

حذفیات و بارم بندی ادبیإات تخصصی انسانی

حذفیات و بارم قافیه و عروض ومتون نظم ونثرتخصصی2 علوم انسانی 

به اطلاع می رساند دروس ادبیات فارسی تخصصی ۱ و ۲  عروض و قافیه و نقد ادبی ( ۱ ) - متون نظم و

نثر ( ۲ ) به درس ادبیات فارسی تبدیل شده است .

در همین راستا توجه به توضیحات زیر بسیار ضروری است .

الف ) حذفیّات :

۱ - بخش عروض درس های ۸ و ۹ شامل صفحات ۶۳ - ۶۸ و نیز ۶۹ - ۷۲

۲ - شعر و شاعری شامل صفحات ۵۰ - ۵۳

۳ - فصل ۵ صفحات ۶۴ - ۷۵

۴ - دو کبوتر صفحات ۹۲ - ۱۰۲

۵ - عرفان و تصوف فقط ( در ذکر عشق ) صفحات ۱۲۴  - ۱۲۷

۶ - فصل ۸ ادبیات عامیانه صفحات ۱۳۴ - ۱۴۹

ب )بخش های امتحانی مربوط به نیم سال اول

۱ - از درس اوّل تا پایان درس ششم  ( عروض و قافیه )

۲ - از درس اوَل تا پایان فصل سوّم   ( متون نظم و نثر )

.................................

 بارم پایانی اول : قافیه:  دونمره و نیم

عروض: هفت ونیم نمره

 ..................................................

 

ازکتاب متون نظم ونثر

معنی ومفهوم شعر ونثر:سه نمره

درک مطلب: دو نمره

خود آزمایی:یک و نیم نمره

معنی واژه:یک نمره

دانش های ادبی (تاریخ ادبیات.سبک شناسی. آرایه ها ) :یک و نیم نمره

شعر حفظی یک نمره

جمعا بیست نمره

بارم بندی ادبیات دبیرستان

موضوع

نوبت اول

نوبت دوم

شهریور

نیمه اول کتاب

نیمه دوم کتاب

بیان معنی شعر و نثر

6

2

4

6

معنی لغت

2

0.5

1.5

2

درک مطلب

4

1

3

4

دانش های ادبی

3

0.5

2.5

3

خود آزمایی

3

1

2

3

حفظ شعر

2

-

2

2

جمع

20

20

20